Waze یکی از پرطرفدارترین و قدرتمندترین نرم افزارهای مسیریابی در سطح دنیا بوده که کاربران بسیار زیادی دارد. این اپلیکیشن در سال 2013 توسط کمپانی گوگل از مالکین اسرائیلی آن خریداری شد و به طور کامل به گوگل اختصاص یافت. با اینحال از آنجا که هسته اولیه طراحی و راه اندازی این نرم افزار مسیریابی در اختیار اسرائیل بوده و از آنجا که رابطه جمهوری اسلامی ایران با این رژیم صهیونیستی، هیچگاه دوستانه نبوده است، بنا به دلایلی که جزوی از برنامه های امنیت ملی محسوب می شوند، این اپلیکیشن از سوی مراجع ذیربط در جمهوری اسلامی ایران مسدود و از دسترس کاربران آن خارج گردید.
چندی پیش بنابر یک تصمیم گیری جدید، اپلیکیشن ویز از فیلترینگ خارج و دوباره در دسترس کاربران ایرانی قرار گرفت که این موضوع باعث شد بسیاری از رانندگان و کاربران این برنامه، دوباره روی به استفاده از این برنامه آورده و مسیریاب ویز را در تلفن های همراه خود نصب نمایند. اما این رفع فیلترینگ موقتی بود و این مسیریاب پس از گذشت تقریبا یک ماه، از آغاز به کار دوباره، فیلتر و مسدود گردید.
کاربران مسیریاب ویز ، از آنجا این نرم افزار علاوه بر قدرت بالای مسیریابی که داشت، قادر بود تبدیل به یک شبکه اجتماعی مختص رانندگان نیز گردد، بسیار از این برنامه استقبال نموده اند. هنگامی که شما عضوی از کاربران مسیریاب ویز شوید، در واقع عضوی از یک شبکه اجتماعی نیز گردیده اید که می توانید اطلاعاتی از مسیر و خیابان ها را با دیگر کاربران به اشتراک بگذارید. به عنوان مثال شما در خیابانی در حال تردد هستید که تصادفی در آن رخ داده است. شما به راحتی می توانید روی نقشه علامت گذاری کرده و سایر رانندگان را از وجود تصادف در مسیری که شما هستید، با خبر سازید تا بدین ترتیب، رانندگان دیگر، از آن مسیر تردد ننموده و باعث کاهش ترافیک گردند. توانایی مکان یابی دوربین های پلیس، نمایش حداکثر سرعت مجاز و ترافیک انلاین نیز، از جمله سایر مواردی هستند که مسیریاب ویز را در نوع خودش بهترین ساخته اند.
اما آنچه که امروز سبب شده است تا بار دیگر مسیریاب Waze به سرتیتر خبرهای مرتبط با فناوری تبدیل شود، رفع فیلتر دوباره این نرم افزار در روز های اخیر می باشد. طبق آخرین اخبار واصله از جای جای ایران، چنین بدست آمده است که مسیریاب ویز بار دیگر در دسترس ایرانیان قرار گرفته است. اما این چگونه ممکن شده است؟ آیا رفع فیلتر ویز، از سوی مراجع قانونی و ذیربط انجام گرفته است یا به اشتباه انجام شده است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که از آنجا که هیچ نهاد قانونی تاکنون در رابطه با رفع فیلتر ویز صحبت نکرده و هیچکس آن را تایید نکرده است، به نظر می رسد در حقیقت، ویز رفع فیلتر نشده است، بلکه موفق به راه اندازی پروتکلی برای استفاده مجدد آن در ایران گردیده است! البته گمانه زنی ها در این رابطه بسیار زیاد است و نمی توان به طور قطع در این باره نظر داد. اما به عقیده تعدادی از کارشناسان، چنین به نظر می رسد که طراحان ویز با استفاده از ترفندی که منجر به اختصاص آی پی های متفاوت به کاربران می شود، توانسته اند به هر کاربر، یک آی پی مجزا اختصاص دهند. این امر موجب می شود تا هر کاربر با استفاده از یک آی پی مجزا به سرور متصل گردد و در نتیجه کار فیلترینگ بسیار دشوار شود.
ویز چه منافعی در ایران می تواند داشته باشد؟
اما استفاده از این تعداد آی پی و هزینه هنگفتی که باید برای اختصاص این آی پی ها به هر کاربر اختصاص یابد، از کجا تامین می شود؟ شظث
به هر حال با توجه به اینکه Waze هسته و پایه ای اسرائیلی داشته و حتی با وجود خریداری شدن آن توسط گوگل، هنوز هیچ اطلاعات کاملی در رابطه با چگونگی واگذاری آن به گوگل و مفاد قرارداد، افشا نشده است، به نظر می رسد که Waze تنها یک مسیریاب ساده نبوده و اطلاعات مهمی را در خود پنهان کرده است. با توجه به این موارد بنظر میرسد کاربران ایرانی همچنان باید در استفاده از این برنامه جوانب احتیاط را رعایت کرده و از اپلیکیشن های جایگزینی همانند گوگل مپس یا مسیریاب سایجیک برای رفع نیاز مسیریابی خود استفاده نمایند.