امنیت هاتگرام و بررسی کامل این اپلیکیشن و سازنده آن

مدت زمان زیادی از فیلترینگ تلگرام در ایران و مسدود سازی این اپلیکیشن پیام رسانی محبوب گذشته است. با این حال همچنان بسیاری از کاربران به این اپلیکیشن دسترسی داشته و استفاده از این پیام رسان را در صدر پیام رسان های داخلی و خارجی دیگر قرار داده اند. با مسدودسازی تلگرام، بدیهی است که نسخه های مود شده و غیر رسمی تلگرام نیز باید مسدود شوند. البته این امر در بسیاری از موارد انجام شد و تقریبا تمامی نسخه های غیر رسمی تلگرام از جمله نسخه های ایرانی آن نظیر موبوگرام، تلگرام فارسی، فلگرام و سایر موارد نیز مسدود شدند. اما تنها دو تلگرام غیر رسمی باقی ماندند که نه تنها فیلتر نشدند، بلکه با قدرت بیشتری به فعالیت خود ادامه دادند. هاتگرام و تلگرام طلایی این دو نسخه هستند که در این بخش قصد داریم در رابطه با آن ها سخن گفته و خصوصا امنیت هاتگرام را مورد بررسی دقیق قرار دهیم.

هاتگرام چیست؟

همانطور که اشاره شد، در حقیقت هاتگرام یک اپلیکیشن پیام رسانی مستقل نیست و حیات آن وابسته به تلگرام می باشد. به عبارت دیگر، هاتگرام یک نسخه ثانویه از تلگرام است که با استفاده از API تلگرام می تواند به کاربران خود سرویس دهد. منظور از API چارچوبی است که یک نرم افزار به سایر توسعه دهندگان نرم افزار ارائه می دهد تا این توسعه دهندگان بتوانند از همه یا برخی امکانات آن نرم افزار استفاده کنند.

تلگرام به عنوان یک نرم افزار بسیار قدرتمند، API خود را همراه با جزئیات کامل، در اختیار توسعه دهندگان نرم افزار قرار داده است و به این ترتیب سایر توسعه دهندگان نرم افزار به راحتی می توانند از امکانات این نرم افزار استفاده کرده و نرم افزارهای مختلف خود را بر پایه آن طراحی کنند. حال با توجه به این توضیحات، ساز و کار اپلیکیشن های غیر رسمی تلگرام، همچون هاتگرام کمابیش قابل فهم خواهد بود.

هاتگرام نیز محصول یکی از همین توسعه دهندگان اپلیکیشن است که در تحقیقات مختلفی که انجام شده است مشخص شده که این توسعه دهنده، شرکتی با نام “راهکار سرزمین هوشمند” می باشد که مقر آن در پارک علم و فناوری تهران می باشد. با این حساب این اپلیکیشن یک نسخه کامل ایرانی محسوب شده و سرورهای واسطه آن در ایران قرار دارد.

اطلاعاتی در رابطه با سازنده هاتگرام

شرکت راهکار سرزمین هوشمند، یک شرکت دانش بنیان است که فعالیت اصلی آن در زمینه ساخت سیستم های “بک اند” می باشد. این شرکت در زمینه ساخت زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری فعالیت می کند و بخش عمده ای از فعالیت های خود را در زمینه رصد اخبار و جمع آوری اطلاعات خبری، انجام می دهد. سامانه رصد اخبار “میکسنا” نمونه ای از این فعالیت ها می باشد که طبق اطلاعات وب سایت رسمی این شرکت به نشانی sls.ir یک سامانه رصد اخبار و جمع آوری اطلاعات خبری از منابع گوناگون می باشد.

طبق آنچه در بخش اطلاعات سازنده هاتگرام و همچنین اپلیکیشن تلگرام طلایی در فروشگاه های اپلیکیشن ایرانی نظیر کافه بازار آمده است، مشخص شده است که این دو نرم افزار هر دو متعلق به شرکت دانش بنیان راهکار سرزمین هوشمند می باشد که فعالیت های آن ارتباط مستقیمی به رصد و جمع آوری اخبار دارد.

امنیت هاتگرام

حال با توجه به این اطلاعاتی که ارائه گردید، باید به بحث و بررسی امنیت هاتگرام بپردازیم. امنیت هاتگرام به عنوان یک نسخه مود شده از تلگرام، علاوه بر اینکه به چگونگی طراحی خودش وابسته است، به طراحی تلگرام نیز وابسته می باشد. تقریبا تمامی ما با امنیت تلگرام آشنا هستیم و می دانیم که بنا به آمار رسمی بسیاری از منابع تحلیل گر داخلی و خارجی، تلگرام یکی از ایمن ترین اپلیکیشن های پیام رسانی می باشد.

اما در خصوص خود هاتگرم اطلاعات چندانی در دسترس نبوده که بتوان به صورت صددرصدی به آن اتکا کرد. با این حال ما در اینجا امنیت هاتگرام را از دو جهت مورد سنجش قرار خواهیم داد. در درجه اول باید بگوییم که چون این اپلیکیشن از API تلگرام استفاده می کند، لازم است که قواعد استفاده از این API را اجرا نماید. این قواعد شامل رمزنگاری دوطرفه پیام های رد و بدل شده از طریق این اپلیکیشن می شود و این یعنی تمامی پیام ها در هاتگرام رمزنگاری شده و سپس ارسال می شود.

این بسته ها به سمت سرورهای واسطه هاتگرام روانه شده و سپس به سمت سرورهای مقصد که همان سرور اصلی تلگرام می باشد، ارسال می گردد. این بدان معنی است که در بین راه امکان شنود و باز کردن بسته بدون کلید بازگشایی نخواهد بود. البته این بدان معنی نخواهد بود که این اپلیکیشن ها به اندازه تلگرام ایمن هستند و می توان به آن ها اعتماد صددرصدی نمود.

در حقیقت حتی اگر پروتکل ارتباطی این پیام رسان ها همچون تلگرام ایمن باشد، اما باز هم همواره این نظریه وجود دارد که این اپلیکیشن ها با استفاده از دسترسی هایی که دارند، می توانند به تمامی اطلاعات ما دسترسی پیدا کرده و در صورت نیاز این اطلاعات را به مسیرهای مختلفی ارسال کنند. هاتگرام نیز دسترسی های مختلفی را از کاربر دریافت می کند و این پتانسیل را دارد که با استفاده از ظرفیت های خود، اطلاعات مورد نیاز خود را به سرورهای تحت کنترل خود ارسال نماید.

چه هاتگرام و چه سایر برنامه های پیام رسانی غیر رسمی، این قابلیت را دارند که علاوه بر ارسال بسته های رمز شده به سرور، بسته های رمز شده با کلید رمزگشایی خود یا بسته های متن ساده را نیز ارسال کنند. به عبارت ساده تر این پیام رسان ها می توانند بسته رمز شده اطلاعات را مستقیما به سرور اصلی تلگرام ارسال کنند و بسته رمزشده با کلید خود را نیز به سرور خود ارسال کنند. در این صورت می توانند به پیام های ردوبدل شده نیز دسترسی پیدا کرده و در صورت نیاز، آن ها بخوانند.

نتیجه گیری در رابطه با امنیت هاتگرام

اما اگر بخواهیم به نتیجه واحدی در رابطه با امنیت هاتگرام برسیم در درجه اول باید این سوال را از خود بپرسیم که چرا در حالی که گفته میشد فعالیت تلگرام غیر قانونی است و حتی آن را مرتبط با شبکه های جاسوسی کشورهای دشمن دانسته اند، در حال حاضر اجازه فعالیت به اپلیکیشن هاتگرام و تلگرام طلایی داده شده است؟ حقیقت ماجرا این است که حتی با استفاده از این اپلیکیشن ها، همچنان پیام ها به سرورهای اصلی تلگرام ارسال می شود و تلگرام می تواند به متن پیام های ما دسترسی داشته باشد.

با این حساب چه چیز باعث می شود که فعالیت تلگرام غیر قانونی محسوب شود اما فعالیت هاتگرام و تلگرام طلایی قانونی! این سوالی است که پاسخ به آن می تواند تمامی شک و شبهات در خصوص امنیت هاتگرام را از بین ببرد. این موضوع می تواند این فرضیه را بوجود آورد که دغدغه اصلی فیلترکنندگان تلگرام، دسترسی عوامل بیگانه به اطلاعات مردم نبوده است بلکه توانایی دسترسی به اطلاعات برای خود نهادهای ذیربط می باشد.

با اینحال همانطور که مشاهده می کنیم، هاتگرام یا تلگرام طلایی، مزایایی نیز داشته اند که از جمله آن ها می توان به عدم اجازه فعالیت به کانال ها و شبکه های معاند و همچنین غیر اخلاقی اشاره داشت. علاوه بر این، هاتگرام با تمام شبهات پشت خود، در حال حاضر که مردم به اصلی ترین برنامه پیام رسانی خود، یعنی تلگرام دسترسی ندارند، امکان استفاده از تلگرام را بدهد که برای بسیاری از افراد بسیار کاربردی بوده است. در مباحث پیشین نیز در رابطه با قابلیت های هاتگرام سخن گفته ایم و نحوه دیلیت اکانت هاتگرام را نیز مورد بررسی قرار داده ایم که می توانید به مطالعه آن ها بپردازید.