یکی از اخباری که در روز های اخیر حاشیه های فراوانی را ایجاد کرده است، خبر امکان استفاده از اینترنت ماهواره ای رایگان در خاورمیانه و بخش هایی از آفریقا می باشد. به این ترتیب کشورهایی مثل افغانستان و عراق که فاقد زیرساخت های لازم برای ارائه اینترنت هستند، می توانند از اینترنت ماهواره ای رایگان استفاده کرده و با دنیای بیرون ارتباط برقرار کنند. این خبر برای بسیاری از کاربران اینترنت در کشورهای یاد شده، بسیار خوشحال کننده می باشد. در این مطلب قصد داریم در رابطه با اینترنت ماهواره ای رایگان صحبت کرده و به بررسی چگونگی فراهم آوردن این امکان در خاورمیانه پرداخته و این موضوع را مد نظر قرار دهیم که آیا اینترنت رایگان در ایران نیز قابل استفاده است یا خیر؟
اینترنت ماهواره ای چیست؟
اینترنت ماهواره ای در واقع یکی از روش های دسترسی به اینترنت می باشد که تنها از طریق در اختیار داشتن ابزار و سخت افزارهای مناسب انجام می پذیرد. معمولا در زمان هایی از اینترنت ماهواره استفاده می شود که دسترسی به اینترنت معمولی مشکل بوده و یا زیرساخت های لازم برای دسترسی معمولی به اینترنت وجود ندارد. البته در مواردی نیز که نیاز به سرعت بالا و عدم قطعی داریم، از اینترنت ماهواره ای استفاده می شود که معمولا نهادها و سازمان های دولتی از آن استفاده می کنند.
اینترنت ماهواره ای با استفاده از انواع روش های قابل دریافت می باشد که توضیحات کامل آن را در مطلبی تحت عنوان راه های دریافت اینترنت ماهواره ای ارائه داده و علاقه مندان می توانند از این طریق به کسب اطلاعات بیشتری در این زمینه بپردازند. به طور کلی با در اختیار داشتن تجهیزات لازم، از جمله دیش، LNB و ریسیور دریافت کننده اینترنت، می توان به سادگی از یک اینترنت ماهواره ای پر سرعت استفاده نمود که برای فعال سازی آن نیاز است که نوعی حق اشتراک نیز به ماهواره فراهم کننده خدمات، بپردازید. اما در نوع رایگان آن نیازی به پرداخت چنین هزینه ای نبوده و می توان تنها با تجهیزات یاد شده، این اینترنت را دریافت نمود.
اینترنت ماهواره ای رایگان در خاورمیانه
اما خبری که چندی پیش از سوی شرکت Quika که جزئی از اپراتور ماهواره ای Talia می باشد، انتشار یافته است، نشان از این دارد که این شرکت قصد دارد در آینده ای نه چندان دور، برای مردم کشورهای درحال توسعه و فاقد زیرساخت های لازم برای ارائه اینترنت همگانی، اینترنت ماهواره ای رایگان عرضه نماید. بررسی منابع معتبر، حاکی از این است که تا حداکثر 6 ماه آینده، مردم کشور های عراق و افغانستان در خاورمیانه و بخش اعظمی از کشور های قاره آفریقا، می توانند از اینترنت ماهواره ای رایگان بهره مند گردند.
البته برای اینکه بتوان از این اینترنت استفاده نمود، همچنان نیاز به تهیه لوازم و سخت افزارهای اولیه که در بخش پیشین به آن ها اشاره شد، می باشد. مردم این کشورها می توانند با تهیه این ابزار و نصب آن ها در حیاط یا پشت بام منزل خود، به رایگان از خدمات اینترنت ماهواره ای شرکت quika استفاده کرده و به اطلاعات دسترسی داشته باشند. در زیر تصویری از کشورهایی که می توانند تحت پوشش اینترنت ماهواره ای رایگان Quika قرار بگیرند، ارائه شده است.
مدیر ارشد این شرکت همچنین اظهار داشته است: “به اعتقاد ما تمام جوامع و مناطقی که در آنها توازن وجود ندارد، از رشد فناوری و اقتصادی عقب می مانند؛ ما قصد داریم روی این شکاف دیجیتالی و اقتصادی پلی بزنیم. ۳.۹ میلیارد نفر (۵۳ درصد جمعیت جهان) هنوز به اینترنت دسترسی ندارند. ”
آیا در ایران نیز اینترنت ماهواره ای رایگان قابل دریافت است؟
اما سوالی که اکثر کاربران در ذهن خود دارند، این است که با توجه به اینکه دو کشور عراق و افغانستان در همسایگی ایران قرار دارند، آیا در ایران نیز می توان از اینترنت ماهواره ای رایگان نیز استفاده نمود؟ پاسخ به این سوال در واقع کمی مشکل به نظر می رسد. حقیقت امر این است که به طور کلی استفاده از اینترنت ماهواره ای دوطرفه در ایران که قابلیت Send و Receive را داشته باشد، ممنوع بوده و برای استفاده از آن حتما باید از نهادها و مراجع ذیربط، مجوزهای لازم را تهیه نمود. در غیر این صورت این عمل غیر قانونی بوده و نمی توان از تجهیزات مخصوص دریافت اینترنت ماهواره ای بهره مند شد.
نکته دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که طبق اعلان شرکت Quika، این شرکت تنها به کشورهایی اینترنت ماهواره ای رایگان را عرضه خواهد کرد که دارای زیرساخت های لازم برای ارائه اینترنت بر بستر زمینی را دارا نباشند و مسلما ایران جزو این کشورها محسوب نمی شود. پس طبق اعلام این شرکت، نباید به ایران چنین خدماتی داده شود. با این حساب اگر شرکت Quika بخواهد، می تواند سیگنال های دریافتی را موقعیت یابی کرده و در نتیجه سیگنال های دریافتی از محدوده ایران را نپذیرد. در نتیجه حتی با وجود تهیه مجوزهای لازم برای دریافت اینترنت ماهواره ای، نمی توان اطمینان صددرصدی در رابطه با امکان استفاده از اینترنت ماهواره ای رایگان را حاصل نمود.
با این حال همچنان باید منتظر تحقق وعده های شرکت یاد شده باشیم تا ببینیم که آیا چنین اتفاقی خواهد افتاد یا خیر؟ به هر حال این خبر بسیار خوبی برای مردمان محروم کشورهای منطقه و آفریقا محسوب می شود که با استفاده از این امکان می توانند دسترسی آزادی به اطلاعات داشته باشند.