کیفیت زندگی و راههای افزایش کیفیت در زندگی چیست؟

کیفیت زندگی(Quality of Life)؛ این روزها موضوعی مهمی در سبک زندگی، و داشتن یک زندگی سالم و شاد است. اینکه ما بتوانیم به فاکتورهای لازم دست پیدا کنیم، به مسائل زیادی، از جمله مسائل اقتصادی، اجتماعی و شخصی بستگی دارد.

ما همیشه دو مقدار برای اندازه گیری داریم، یکی کمیت و دیگری کیفیت. در مورد کمیت، میزان و اعداد ملاک ما هستند و برای اندازه گیری کمیت مقدار می دهیم. اما برای اندازه گیری کیفیت زندگی چطور؟ مثلا نمی توانیم بگوییم عدد کیفیت زندگی ما، 20 است. یا 7 چون حد و معیار مشخصی نیست پس به جای آن از واژه های توصیفی استفاده می کنیم. مثل اینکه کیفیت زندگی ما خوب است یا نه!

هر سال شاهد این موضوع هستیم که کشورها، براساس سبک زندگی خود، از نظر کیفیت رتبه بندی می شوند. یعنی براساس معیارهای تشخیص کیفیت زندگی، این طبقه بندی انجام می شود.

جالب است که بدانیم ایران در شاخص کیفیت زندگی از آخر سوم شد. بررسی های انجام شده در فوریه سال جاری نشان می دهد که ایران در میان 60 کشور مورد مطالعه از نظر شاخص کیفیت زندگی در جایگاه پنجاه و هشتم قرار گرفته است. (اقتصاد نیوز-کدخبر: ۲۱۶۷۰۵)

کیفیت زندگی چیست؟

کیفیت زندگی یعنی بالا بردن سطح رضایت مندی در زندگی. انسان ها از ابتدا به دنبال بهبود شرایط زندگی خود بوده اند. از همان دوران غار نشینی و شاید همین موضوع باعث پیشرفت و توسعه زندگی آنها هم شده است. چون هیچ زمان به آن چیزی که داشتند، راضی نبوده اند و همیشه به دنبال بهترین ها بوده اند.

اینکه بتوانیم شرایط زندگی را به طور مداوم تغییر بدهیم و به کیفیت زندگی فکر کنیم، انرژی، وقت و همین طور بخش زیادی از ذهن ما را به خود درگیر می کند. کارشناسان مسائل خانواده، راههایی را پیشنهاد می دهند که بتوانیم کیفیت زندگی خود را افزایش دهیم.

اما گاهی این ایده ها و راهها کمی دور از واقعیت است. مثلا برای اشخاصی که کارمند هستند، و باید روزانه، مسیر مشخصی را تا محل کار خود بروند، کیفیت زندگی کاری آنها همیشه در یک حد نرمال و شاید پایین تر قرار می گیرد و منطقی بخواهیم بگوییم؛ این امکان برای آنها نیست که هر زمان احساس رخوت و فرسودگی در کار داشتند، کار را رها کنند و به یک سفر چند روزه بروند. پس چه پیشنهادی برای بالا بردن کیفیت زندگی کاری آنها می توان داشت؟

ببنید دوستان، ما هرچه به تکنولوژی که خودمان برای افزایش آن تلاش کرده ایم، نزدیک تر می شویم، دلیل نمی شود که کیفیت زندگی مان بیشتر شود. گاهی یک زندگی ماشینی با تمام امکانات رفاهی، نمی تواند کیفیت زندگی یک شخص را بالا برد. شاید هم برعکس، او را تبدیل به یک مصرف کننده صرف می کند و این موضوع به او آسیب می زند.

دلیلش ساده است. وقتی شما یک مصرف کننده می شوید، انگیزه های سازندگی و خلاقیت در شما کاهش پیدا می کند و شما از فطرت خود دور می شوید. هر چقدر به تکنولوژی وابسته تر شوید، این موضوع شما را افسرده می کند چون از طبیعت درونی خود دور شده اید. برای این افراد بهترین راه در جهت افزایش کیفیت زندگی، ایجاد انگیزه های شخصی، فرصت خلاقیت و بروز عواطف پیشنهاد می شود.

توسعه اجتماعی، بدون شک خوب است اما مطابق با معیارها و الگوهای ذهنی اشخاص باید افزایش پیدا کند و اگر خلاف این باشد فرد دچار آسیب های روانی متعددی می گردد که سلامت روانی او به خطر می افتد. این موضوع یکی از بحث های مهم در سبک زندگی سالم و سلامت روانی است که فعلا مورد بحث ما نیست.

به طور کلی می توان کیفیت زندگی را در وجه مثبت زندگی تعریف کرد. یعنی شما وقتی کیفیت زندگی بالایی دارید، وجه مثبت و انگیزشی شما در زندگی بالاست.

تعریف نظری کیفیت زندگی

اختلاف‌ نظرهایی در زمینه تعریف کیفیت زندگی وجود دارد. در زیر به تعدادي از اين تعاريف اشاره می‌شود:

1- کالمن می‌گوید که کيفيت زندگي گستردگي و انبساط اميد و آرزو است که از تجارب زندگي ناشي می‌ شود.

2- فرانس و پاورس می‌نویسند: کيفيت زندگي، ادراک فرد از رفاه است که به نظر می‌ رسد از رضايت يا عدم رضايت در حیطه‌ های اصلي زندگي ناشي می‌شود.

3 – تستا و سيمونسون کيفيت زندگي را ابعاد جسمي، رواني و اجتماعي می‌دانند که محدود به تجارب، اعتقادات، انتظارات و ادراک بيمار است.

4 – زان کيفيت زندگي را درجه رضايت در تجارب زندگي فرد می‌داند، وي می‌گوید کيفيت زندگي، شامل رضايت از زندگي، رضايت در تصور از خود، سلامت و برگ خریدهای اجتماعي و اقتصادي است.

5 – سازمان بهداشت جهاني نيز کيفيت زندگي را این‌گونه تعريف می‌کند : ادراک افراد از موقعيت شان در زندگي، در متن فرهنگ و نظام‌ های ارزشي که در آن  زندگي می‌ کنند و در ارتباط با اهداف، انتظارات، ارتباطات و نيازهايشان است.

ابعاد کیفیت زندگی

بر اساس نظر اکثریت متخصصین ما 6 بُعد داریم:

• بعد فیزیکی
• بعد اجتماعی
• بعد روانی
• بعد جسمی
• بعد روحی
• بعد محیطی

بعد فیزیکی

که مربوط به معاینات عمومی پزشکان هست و مربوط به قدرت، انرژی، توانایی انجام فعالیت‌ های روزمره و خود مراقبتی و استقلال فردی است. این بعد نشانگر احساس بهتر بودن در ارتباط است.

بعد اجتماعی

این بعد نشانگر این است که کیفیت ارتباطات افراد با اعضاء خانواده، همکاران، دوستان و همسالان و جامعه چطور است.

بعد روانی

در این بعد نشانه‌ های روانی اضطراب، افسردگی و ترس‌ها موردتوجه قرار می‌گیرد.

بعد جسمی

در این بخش علائم بیماری‌ ها و دردها مورد توجه است.

بعد روحی

در این قسمت هدف و معنای زندگی مورد دقت قرار می‌ گیرد.

بعد محیطی

در این بعد به این توجه می‌ شود که شرایط محیط‌ زیست افراد چگونه است؟ و اینکه افراد آیا بر محیط‌ زیست خود اثر مثبت می‌ گذارند و آیا چقدر توان کاهش اثرات محیطی را بر زندگی و محیط‌ زیست خود دارند.

اینها همه تعاریفی از کیفیت زندگی بود که توسط کارشناسان تحلیل و مشخص شده است. اما سوال اینجاست؟ با توجه به اینکه کشورما در اندازه گیری کیفیت زندگی، رتبه اصلا خوبی ندارد، ما چطور می توانیم کیفیت زندگی خود را افزایش دهیم؟ آیا می توانیم چون رتبه کشور ما در کیفیت زندگی، نامطلوب است ما هم تسلیم شویم و دست روی دست بگذاریم و بگوییم؛ شرایط همین است!

بدون شک، اگر به داشتن زندگی خوب و شاد فکر کرده اید، پس نمی توانید این پاسخ را بپذیرید و باید راههایی ساده برای افزایش کیفیت زندگی شخصی خود، کیفیت زندگی کاری خود، کیفیت زندگی اجتماعی، و حتی افزایش کیفیت زندگی در سالمندان هم پیدا کرد.

یکی از بهترین مواردی که محققان در مورد آن بسیار تاکید کرده اند، نقش ورزش در خانواده ها و افزایش کیفیت زندگی افراد است. اگر شما خانه دار هستید و فرصت رفتن به باشگاههای ورزشی را ندارید، می توانید در خانه ورزش را ادامه دهید. چنانچه شاغل هستید و ساعت کمتری فرصت دارید، می توانید در طول مسیر رفتن به محل کار، ورزش های هوازی و پیاده روی را در برنامه خود قرار بدهید.

برای تغییر دنیا، نیازی نیست کار بزرگی انجام دهیم، کافی است اول از همه خودمان را تغییر بدهیم. آن هم با یک تصمیم گیری ساده!

دوستان عزیز، خوشحال می شویم تجربه های خود را با ما شریک شوید و بگویید:

پیشنهاد شما برای افزایش کیفیت زندگی چیست؟ هر چیزی که به ذهن تان می رسد را با ما به اشتراک بگذراید.