سردرد را با شناخت انواع سردرد ها و علائم و دلایل آن درمان کنید

بسیاری از ما با انواع درد های خفقان آور و آزار دهنده سردرد آشنایی داریم. سازمان جهانی بهداشت اشاره کرده است که تقریبا همه افراد هر از چند گاهی سردرد را تجربه می کنند.

سردرد به طور کلی می تواند به « احساس درد در نواحی مختلف سر اتلاق شود ولی دلیل، مدت و شدت آن می تواند تعیین کننده نوع سردرد باشد.

شناخت علائم انواع سردرد و درمان هر کدام

در برخی از موارد، سردرد نیاز به مراجع سریع به پزشک دارد. اگر در کنار سردرد هر یک از علائم زیر را دارید، سریعا به پزشک مراجعه کنید:

• گرفتگی و درد در ناحیه گردن
• تشکیل دانه و احساس خارش پوست
• شدت درد به حدی است که قبلا سابقه نداشته است
• استفراغ
• گیجی
• لکنت زبان
• تب بالای 38 درجه سانتی گراد
• بی حسی در هر نقطه از بدن یا کاهش دید

اگر شدت سردرد شما کم است، ادامه مطلب را مطالعه کنید تا با انواع سردرد و چگونگی درمان آن ها آشنا شوید.

رایج ترین انواع سردرد ها

سردرد های اولیه زمانی اتفاق می افتند که احساس درد تنها مشکلی است که وجود دارد. به عبارتی دیگر، سر درد شما ناشی از مشکل دیگری در بدن از جمله بیماری خاص یا آلرژی نیست.

این نوع از سردرد ها می توانند مقطعی یا مزمن باشند:

• سردرد های مقطعی ممکن است هر از چند گاهی اتفاق می افتند. این سر دردها می توانند بین نیم ساعت تا چند ساعت طول بکشند
• سردرد های مزمن ثبات بیشتری دارند. این نوع از سردرد ها طول بیشتری دارند و ممکن است حتی تا چند روز طول بکشند. در این موارد باید به فکر درمان خاصی باشید.

سردرد عصبی

علائم سر درد عصبی احساس درد در تمامی نواحی سر است. این نوع از درد تپنده نیست و به همراه حساس شدن نواحی گردن، پیشانی، بالای سر و عضلات شانه می باشد.

هر کسی ممکن است دچار سر درد عصبی شود که به دلیل استرس زیاد ایجاد می شود.

یک مسکن ساده می تواند راه حل این نوع سردرد باشد. می توانید از این مسکن ها استفاده کنید:

• آسپیرین
• ایبوپروفن
• ناپروکسن
• استامینوفن
• استامینوفن و کافئین

اگر مسکن های ساده مشکل سردردتان را حل نکرد، برای دریافت دارم به پزشک مراجعه کنید.

اگر سر درهای عصبی مزمن شوند، باید روش دیگری را اتخاذ کنید و دلیل اصلی سردرد را بیابید.

سردرد خوشه ای

درد در ناحیه سر خوشه ای با احساس سوزش و درد بسیار شدید همراه است. این درد در ناحیه سر در نواحی اطراف یا پشت یک چشم یا یک طرف صورت احساس می شود. گاهی اوقات در قسمتی که درد در ناحیه سر احساس می شود، ورم، قرمزی و تعرق نیز مشاهده می شود. گرفتگی بینی و پارگی در چشم نیز ممکن است در سمتی که درد احساس می شود رخ دهد.

این نوع از درد در ناحیه سر ها به صورت متوالی رخ میدهند. هر بار که یکی از این درد در ناحیه سرها ایجاد می شود ممکن از بین 15 دقیقه تا 3 ساعت طول بکشد. افرادی از این نوع درد در ناحیه سر رنج می برند ممکن است در طول یک خوشه یک تا چهار بار در روز احساس درد کنند. وقتی که یک سر درد بهبود می یابد، درد در ناحیه سر بعدی شروع می شود.

درد های خوشه ای ممکن است به مدت یک ماه هر روز اتفاق بی افتند. همچنین ممکن است برای چند ماه دردی احساس نشود. درد در ناحیه سر های خوشه ای در بهار و پاییز شایع تر هستند و مردان سه برابر بیشتر از زنان به این نوع درد در ناحیه سر مبتلا می شوند.

متخصصین هنوز دلیل اصلی درد در ناحیه سرهای خوشه ای را نمی دانند اما چند راه مناسب برای درمان آن یافته اند. پزشک شما ممکن است اکسیزن درمانی، سوماتریپتان (supatriptan) یا بی حسی موضعی تجویز کند.

وقتی که تشخیص صورت گرفت، پزشک شما برنامه ای برای پیشگیری از وقوع این درد به شما می دهد. کرتیکستروید (Corticosteroids)، ملاتونین، توپیرامیت (topiramate) و مسدود کننده های کانال کلسیومی می تواند درد در ناحیه سرهای خوشه ای را بهبود بخشد.

میگرن

سردرد های میگرنی درد شدید تپنده ای است که در داخل سر احساس می شود. این نوع درد ممکن است چندین روز طول بکشد. این نوع درد باعث می شود که شما از انجام کارهای روزانه خود باز بمانید. سردرد های میگرنی معمولا تپنده هستند و در یک طرف سر احساس می شوند. افرادی که از میگرن رنج میبرند معمولا به نور و صدا حساس می شوند. حالت تهوع و استفراغ نیز ممکن اسن با این نوع از سردرد هواره شود.

بعضی از سردرد های میگرنی در اثر اختلالات بینایی ایجاد می شوند. معمولا یک نفر از پنج نفر افرادی که دچار این سردرد ها می شوند، قبل از شروع درد این علائم را داشته اند. همانند تشعشعات نورانی، این افراد ممکن است اشکال زیر را ببینند:

• نور های چشمک زن
• نور های درخشان
• خط های زیگ زاگ
• ستاره
• نقاط کور

این علائم ممکن است به همراه مور مور شدن در یک طرف صورت یا در یک دست و ایجاد اختلال در صحبت کردن همراه شوند. نکته مهم این است که علائم سکته مغزی می تواند بسیار شبیه به علائم میگرن باشد. پس چنان چه قبلا این علائم را نداشته اید، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

میگرن می تواند ارثی باشد و یا می تواند به دلیل اختلالات دستگاه عصبی باشد. میگرن در زن ها سه برابر بیشتر از مرد ها است. کسانی که دچار اختلال استرس پس از شوک هستند بیشتر در معرض درد های میگرنی هستند.

موارد عمده ای که باعث تحریک کردن سردرد های میگرنی می شوند شامل عوامل محیطی مانند خواب نا مناسب، کم آبی، حذف کردن وعده های غذایی، برخی از غذاها، بالا و پایین رفتن هورمون ها، و برخی مواد شیمیایی می شود.

اگر مسکن های معمولی سردردهای میگرنی شما را تسکین نمی دهد، ممکن است پزشک شما تریپتان تجویز کند. تریپتان داروی است که تورم را در مغز کاهش می دهد و جریان خون در مغز را عوض می کند. این دارو ها به حالت اسپری بینی، قرص و تزریقی تجویز می شوند.

سایر داروها شامل موارد زیر می شوند:

• سوماتریپتان
• ریزاتریپتان
• الموتریپتان

اگر سردرد های شما بیشتر از سه تا شش روز در ماه طول می کشند، با دکتر خود مشورت کنید تا درمان روزانه ای برای پیشگیری از درد برای شما تجویز کند.

تحقیقات نشان داده است که درمان های پیشگیری از درد بسیار کم استفاده می شوند. تنها 3 تا 13 درصد افرادی که مبتلا به میگرن هستند از داروهای پیشگیری کننده استفاده می کنند در حالی 38 درصد از آن ها به این داروها نیاز دارند. پیشگیری از وقوع میگرن کیفیت زندگی افراد مبتلا به آن را بهبود می بخشد.

داروهای پیشگیری از میگرن معمولا شامل موارد زیر می شوند:

• پروپرانولول
• متوپرولول
• توپیرامیت
• آمی تریپتیلاین

رایج ترین نوع های سردرد ثانویه

سردر های ثانویه از علائم مشکل دیگری در بدن شما هستند. اگر مشکل اصلی زیاد اتفاق بی افتد، ممکن است این سردرد ها مزمن شوند. درمان مشکل اصلی عموما به درمان سردرد کمک می کند.

حساسیت ها و سردردهای سینوسی

گاهی اوقات درد در ناحیه سر ها ناشی از یک حساسیت خاص هستند. این گونه درد ها معمولا در ناحیه سینوسی و جلوی سر احساس می شوند.

درد در ناحیه سر های میگرنی معمولا به اشتباه درد در ناحیه سر سینوسی تشخیص داده می شوند. در واقع تا 90 درصد درد در ناحیه سر های سینوسی در حقیقت میگرن هستند. افرادی که مبتلا به حساسیت های مزمن فصلی یا سینوزیت هستند بیشتر در معرض این نوع درد در ناحیه سر می باشند.

درد در ناحیه سرهای سینوسی معمولا با ریز کردن موکوسی که تشکیل می شود و فشار سینوسی ایجاد می کند درمان می شوند. اسپری های استرویدی بینی، دکوژستانت ها و انتی هیستامین ها به درمان این نوع دردها کمک می کنند.

درد در ناحیه سر سینوسی می تواند یکی از علائم عفونت سینوسی نیز باشد. در این صورت ممکن است پزشک براتان انتی بیوتیک تجویز کند تا این عفونت را از ین ببرد.

سردردهای هورمونی

زن ها معمولا دچار درد در ناحیه سر هایی می شوند که در اثر نوسانات هورمونی ایجاد می شوند. قاعدگی، قرص های ضد بارداری و باردار بودن همگی بر میزان هورمون استروزن تاثیر می گذارند که خود می تواند باعث ایجاد درد در ناحیه سر شود. درد در ناحیه سر هایی که به دوره های قاعدگی مربوط می شوند معمولا میگرن های قاعدگی نام میگیرند. این درد در ناحیه سر ها ممکن است قبل، در طول، و بعد از خونریزی و تخمک گذاری رخ دهند.

مسکن های معمولی مانند ناپروکسن یا داردهای تحت تجویز پزشک مانند فروواتریپان می توانند به کنترل این دردها کمک کنند.

تخمین زده می شود که 60 درصد زن هایی که از درد در ناحیه سر میگرنی رنج میبرند دچار میگرن قاعدگی نیز می شوند. دمان های جانبی نیز می تواند به بهبود این درد در ناحیه سرها کمک کند. تکنیک های ریلکسیشن، یوگا، طب سوزنی و رعایت رژیم غذایی مناسب می تواند از این نوع درد در ناحیه سرهای میگرنی پیشگیری کند.

سردرد های کافئینی

کافئین بر جریان خون در مغز تاثیر می گذارد. مصرف بیش از حد کافئین می تواند در شما سردرد ایجاد کند. کسانی که دچار سردرد های میگرنی می شوند ممکن است با مصرف کافئین این نوع سردرد را تحریک کنند.

وقتی که مغز شما عادت دارد که در روز به میزان مشخصی کافئین یا ماده دیگری را دریافت کند، اگر این میزان کافئین به مغز نرسد، شما دچار سردرد می شوید. این به این دلیل است که کافئین می تواند حالت شیمیایی مغز شما را تغییر دهد و مصرف نکردن آن سردرد در شما ایجاد می کند.

همه افرادی که مصرف کافئین خود را کم میکنند ممکن است دچار سردرد نشوند. میزان کافئین دریافتی بدن خود را در حد مناسبی نگه دارید و یا کلا آن را ترک کنید تا از شر این سردرد ها خلاص شوید.

سردرد بعد از فعالیت فیزیکی

این نوع از سردرد بلافاصله بعد از انجام یک فعالیت شدیدی فیزیکی رخ می دهد. وزنه برداری، دویدن، فعالیت جنسی از جمله مواردی هستند که می توناد این گونه سردرد را ایجاد کنند. به نظر می رسد که این نوع فعالیت ها جریان خون در جمجمه را افزایش می دهند و ایجاد درد در دو طرف سر می کنند.

این نوع از سردرد نباید زیاد طول بکشد. و معمولا طی چند دقیقه یا چند ساعت تسکین پیدا می کنند. آسپرین و ایبوپروفن می توانند این دردها را بهبود بخشند.

اگر زیاد دچار این نوع سردرد می شوید حتما به پزشک مراجعه کنید

سردرد در اثر فشار خون بالا

فشار خون بالا می تواند باعث شود که درد در ناحیه سر داشته باشید و این نوع درد در ناحیه سر علامت شرایط اورزانسی برای شما هستند. این درد در ناحیه سر زمانی اتفاق می افتد که فشار خون شما تا حد خطرناکی بالا است.

این نوع درد در ناحیه سر معمولا در دو طرف سر احساس می شود و با انجام هر کاری بدتر می شود. همچنین ممکن است احساس کرخی، تغییرات در بینایی، مورمور شدن، خونریزی بینی درد سینه و تنگی نفس کنید.

اگر دچار این نوع درد در ناحیه سر شدید باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.

این نوع درد در ناحیه سر معمولا با کنترل فشار خون سریعا بهبود می یابند. و اگر فشار خون کنترل شود مججد اتفاق نمی افتند.

سردرد های ریباند

این نوع از سر درد که به دلیل استفاده بیش از حد از دارویی خاص ایجاد می شوند در شما دردی تنش زا ایجاد میکنند و یا ممکن است در حد درد در ناحیه سر میگرنی شدید باشند.

اگر از مسکن ها زیاد استفاده می کنید بیشتر در معرض این نوع درد خواهید بود. استفاده مججد از این مسکن ها می توناد مجر به بیشتر شدن این درد در ناحیه سر ها شود.

این نوع درد در ناحیه سر ها معمولا زمانی ایجاد می شوند که مسکن هایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن، اسپیرین و ناپروکسن بیشتر از 15 بار در ماه استفاده می شوند. همچنین داروهایی که دارای کافئین هستند نیز می توانند چنین شرایطی را ایجاد کنند.

تنها درمان این نوع درد در ناحیه سر این است که از مصرف مسکن های یاد شده خودداری کنید. ممکن است در ابتدا درد در ناحیه سر شما بد تر شود اما طی چند دوز دردها کاهش پیدا می کنند

سردرد های بعد از جراحت سر

این نوع از سردرد می تواند بعد از هرگونه ضربه به سر رخ دهد. این سردرد ها مانند دردهای میگرنی یا عصبی هستند و ممکن است بین 6 تا 12 ماه بعد از ضربه به سر طول بکشند. این نوع از سردرد ممکن است مزمن شود.

چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟

در اغلب موارد سردر های ثانویه طی 48 ساعت بهبود می بایند. اگر دچار درد در ناحیه سری هستید که بیشتر از دو روز طول کشیده است و یا شدت آن رو به افزایش است باید به پزشک مراجعه کنید.

اگر بیشتر از 15 روز در ماه دچار درد در ناحیه سر می شوید ممکن است دچار درد در ناحیه سر های مزمن شده باشید. باید به پزشک مراجعه کنید تا دلیل درد در ناحیه سرهایتان را بیابید حتی اگر دردتان را با مسکن کنترل می کنید.

درد در ناحیه سر می تواند از علائم بیماری های جدی تری باشد و برخی از انواع درد در ناحیه سر نیاز به تجویز درمان های خاص توسط پزشک دارد.