اوتیسم چیست ؟
اوتیسم یا در خودماندگی، نوعی اختلال رشدی (از نوع روابط اجتماعی) است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود. علائم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز می‌کند و علّت اصلی آن ناشناخته است. به کسانی که این اختلال را دارند اوتیستیک یا درخودمانده گفته می‌شود. این اختلال در پسران شایع تر از دختران است.
اوتیسم یک اختلال رشد در روابط اجتماعی است
وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارد.
کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم، در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مربوط به بازی، مشکل دارند. این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می‌سازد. در بعضی موارد رفتارهای خود آزارانه و پرخاشگری نیز دیده می‌شود.
در این افراد حرکات تکراری (دست زدن، پریدن) پاسخ‌های غیرمعمول به افراد، دل‌بستگی به اشیا یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می‌شود و ممکن است در حواس پنجگانه (بینایی، شنوایی، بساوایی، بویایی و چشایی) نیز حساسیت‌های غیرمعمول دیده شود. هستهٔ مرکزی اختلال در اوتیسم، اختلال در ارتباط است.
از هر ۶۰ تا ۷۰ تولد زنده در دنیا یک نفر مبتلا به اوتیسم است. کارشناسان زندگی ماشینی و عوامل ناشی از آن مانند استرس را در سیر صعودی ابتلا به این بیماری دخیل می‌دانند. نتیجه یک مطالعه نشان می‌دهد زنانی که چاق یا دیابتی هستند، در صورتی که باردار شوند، بیش از مادران سالم با احتمال تولد نوزاد اوتیستیک روبرو خواهند بود.(نقل از ویکی پدیا)
در بیان ساده اوتیسم؛ یک اختلال رفتاری عصبی است که خوشبختانه امروزه نسبت به گذشته مردم از آن اطلاع بیشتری دارند و این مسئله بسیار امید وار کننده است که با تشخیص زود هنگام آن بتوانیم به بسیاری از این افراد کمک کنیم تا زندگی طبیعی داشته باشند. در یک تعریف کلی باید بگوییم؛ کودکان اوتیسم مشکلات ارتباطی ،کلامی دارند و رفتارهای تکراری و علایق خاص دارند.
نشانه ها و علائم اوتیسم در کودکان را به دقت بررسی کنید
علت اوتیسم :
اوتیسم یکی از انواع بیماری هایی است که علیرغم تحقیقات زیاد هنوز علت آن مشخص نشده است، عده‌ای از متخصصین علت آن را مشکلات ژنتیک می‌دانند که در اثر اشکال هم زمان در ساختار چندین ژن به وجود می‌آید و عده‌ای دیگر آن را مرتبط با عوامل دیگری همچون تغذیه مادر در دوران بارداری و یا سن والدین می‌دانند. اما هیچ کدام از این دلایل به‌طور قطع اثبات نشده‌اند و نمی توان آن را دلیل اصلی بیماری دانست.
تشخیص اوتیسم از چه سنی ممکن است ؟
علائم اوتیسم معمولاً از 9 ماهگی شروع می‌شود ولی در 2 تا 3 سالگی کودک کاملاً مشخص می شود و در موارد نادر و خفیف آن ممکن است تشخیص آن تا نوجوانی و بزرگسالی ممکن نباش . ولی بهر حال تشخیص آن در بدو تولد ممکن نیست.
علائم و نشانه های اوتیسم چیست؟
کودکان اوتیسم نشانه های خاصی دارند که با توجه به داشتن این نشانه ها بهتر است با یک متخصص راجع به کودک صحبت کنید. چراکه کودک در ابتدا ممکن است نشانه های کمی نشان دهد ولی هر چه بزرگ تر می شود علائم بیشتری را نشان می دهد پس بهتر است با داشتن حداقل نشانه ها اقدامات لازم را انجام دهید.
عدم ارتباط اجتماعی درست نشانه اوتیسم در کودکان است
با توجه به اینکه کودک دچار اوتیسم شدید یا خفیف است ممکن است به میزان کم این نشانه ها را داشته باشد و یا به میزان زیاد . اما این علائم کاملاً خاص و مشخص هستند و نیاز به توجه دارند.
1-مشکلات کلامی :
کودکان اوتیسم معمولاً ارتباط کلامی با اطرافیان خود ندارند و یا ممکن است با تأخیر زیاد شروع به حرف زدن کنند .
کودک یک‌ساله اوتیسمی هیچ حرفی نمی زند حتی به شکل نامفهوم و در دو سالگی قادر به گفتن جمله یا عبارت دوکلمه‌ای نیست.
اما یک کودک اوتیسم ممکن است بعد از شنیدن جمله طولانی شما عیناً آن را تکرار کند بدون اینکه معنی آن را بداند مثلاً کودک دو سال و نیمه ممکن است از والدین بشنود که “لباست رو گذاشتم تو کمد ” و این جمله را بارها و بارها تکرار کند.
والدین ممکن است خوشحال شوند که فرزندشان چقدر باهوش است که جملات را در این سن تکرار می‌کند اما حقیقت این است که تکرار زیاد جملات در کودکان اوتیسم بسیار شایع است و زمانی که با آنها صحبت می‌کنید هم جملات شمارا تکرار می‌کنند مثلاً به فرزندتان می‌گویید :”بگو مامان بیا ” و او عیناً تکرار می‌کند “بگو مامان بیا ”
2-نداشتن حس مالکیت :
یکی از واضح‌ترین نشانه‌های کودکان اوتیسم این است که آنها خود را به‌عنوان من نمی‌شناسد و خود را به اسم سوم شخص خطاب می‌کنند مثلاً به‌جای اینکه بگویند لباسم را بده می‌گویند لباس مریم را به او بده . کودکان اوتیسم ضمایر را هم به‌درستی استفاده نمی‌کنند و درواقع آنها مالکیت را نمی‌شناسند.
3-نداشتن ارتباط چشمی :
کودکان اوتیسم به چشمان شما در زمانی که با آنها صحبت می‌کنید نگاه نمی‌کنند و زمانی که لبخند می‌زنید و یا اخم می‌کنید برای آنها تفاوتی ندارد و نسبت به حالت شما عکس‌العملی نشان نمی‌دهند.
نارضایتی و ابزار نکردن شادی را در کودکان جدی بگیرید
4- توجه به جزییات :
کودکان اوتیسم علاقه خاصی به جزییات دارند مثلاً اگر کوچک‌ترین تغییری در دکوراسیون خانه بدهید بشدت برآشفته می‌شوند و نمی‌توانند بپذیرند.
5- خودآزاری
کودکان اوتیسم ممکن است کارهایی انجام دهند که سلامتشان به خطر بیفتد مثلا سرخود را مرتب به دیوار بکوبند و این کار را ادامه دهند .باید همیشه مراقب آنها باشید .
6-نداشتن یکپارچگی حسی :
کودکان اوتیسم ممکن است در مقابل از نظر حسی بسیار حساس باشند و یا برعکس. مثلاً ممکن است نسبت به یک محرک دردناک مثل فرورفتن سوزن در دست هیچ واکنشی نشان ندهند و یا برعکس با یک لمس ساده پوست درد شدیدی را حس کنند.
واکنش های نابهنجاری و زود هنگام را در کودکان جدی بگیرید
5-اجتناب از تماس جسمی :
یکی از علائم اولیه اوتیسم این است که کودکان اوتیسمی از همان ماههای اول تولد علاقه‌ای برای آمدن به آغوش والدین نشان نمی‌دهند معمولاً کودکان طبیعی وقتی در آغوش مادر باشند آرامش دارند ولی کودکان اوتیسمی در آغوش مادر بی‌قرارند و وقتی در تخت رها شوند آرام می‌گیرند .
6-حرکات تکراری بدن :
کودکان اوتیسم علاقه زیادی به تکرار دارند آنها اگر به حال خود رها شوند ممکن است ساعت‌ها به یک‌شکل حرکتی را تکرار کنند مثلاً بدن خود را ساعت‌ها به‌مانند پاندول حرکت دهند .
7- علاقه به بازی‌های چرخشی :
کودکان اوتیسمی به حرکات چرخشی منظم علاقه دارند آنها ممکن است ساعت‌ها محو تماشای حرکت چرخشی پنکه شوند .
8-بازی تکراری:
کودکان طبیعی وقتی با یک اسباب‌بازی سرگرم بازی هستند بعد از دقایقی از آن خسته شده و به دنبال وسیله دیگری برای بازی می‌روند اما کودکان اوتیسم ساعت‌ها مشغول بازی با یک وسیله می‌شوند.
ناتوانی در ارتباط یکی از نشانه های اوتیسم است
9- نداشتن لبخند :
کودکان اوتیسمی معمولاً لبخند ندارند و در مقابل واکنش های مثبت اجتماعی تقریبا هیچ واکنشی از خود نشان نمی دهند.
10-عدم درک دیگران
اوتیسم بسته به‌شدت و ضعف آن کودک را به یک فرد درخودمانده و منزوی تبدیل می‌کند و یا ممکن است در حالت ضعیف آن فرد به دلیل اینکه نمی‌تواند دیگران را درک کند هیچ دوست صمیمی ندارد.
چنانچه در رفتار کودک خود، با نشانه هایی که توضیح دادیم مواجه شدید، بدون اینکه اضطراب پیدا کنید، در حداقل زمان ممکن با یک متخصص کودک و نوجوان صحبت کنید. آنها راههای درمان اوتیسم را به خوبی آموخته اند و به شما کمک می کنند تا بتوانید بهترین و دقیق ترین رفتار را برای مواجه با کودک اوتیسم بیاموزید.
واقعیت این است که نگهداری از کودک اوتیسم انرژی و زمان زیادی از والدین می گیرد. پیشنهاد من به والدین دارای کودک اوتیسم این است که برای خود زمان استراحتی در نظر بگیرند، زمانی کوتاه که فارغ از مراقبت کودک بتوانید استراحت کنید و با انرژی مضاعف به زندگی روزمره ادامه دهید.