دیابت نوع دو را شایع ترین نوع دیابت می دانند. عموم مردم دیابت را با بیماری قند می شناسند. در دیابت ، هورمون انسولین به اندازه کافی دربدن تولید نمی شود و به همین خاطر فرد نیازمند انسولین لازم برای ایجاد تعادل در سوخت و ساز بدن خود است.
نقش اصلی هورمون انسولین در بدن چیست ؟
نقش اصلی انسولین پایین آوردن قند خون توسط سازوکارهای مختلف است. دیابت دو نوع اصلی دارد. در دیابت نوع یک، تخریب سلول‌های بتا در پانکراس منجر به نقص تولید انسولین می شود و در نوع دو، مقاومت پیش رونده بدن به انسولین وجود دارد که در نهایت ممکن است به تخریب سلول های بتای پانکراس و نقص کامل تولید انسولین منجر شود. در دیابت نوع دو مشخص است که عوامل ژنتیکی، چاقی و کم تحرکی نقش مهمی در ابتلای فرد دارند.
دیابت چیست؟
دیابت یا بیماری قند (یا Diabetes Mellitus) یک اختلال سوخت و سازی (متابولیک) در بدن است. در این بیماری توانایی تولید هورمون انسولین در بدن از بین می رود یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد.
راه تشخیص دیابت و دیابت نوع دو چیست؟
وقتی این افزایش قند در دراز مدت در بدن وجود داشته باشد، سبب تخریب رگهای بسیار ریز در بدن می شود که می تواند اعضای مختلف بدن همچون کلیه، چشم و اعصاب را درگیر کند. همچنین دیابت با افزایش ریسک بیماری های قلبی عروقی ارتباط مستقیمی دارد؛ لذا غربالگری و تشخیص زودرس این بیماری در افراد با ریسک بالا می تواند در پیشگیری از این عوارض مؤثر باشد. تشخیص و همچنین غربالگری دیابت با انجام آزمایش قند خون میسر است.
دیابت نوع دو (غیروابسته به انسولین)
انسولین هورمونی است که به صورت طبیعی در بدن تولید می شود. پانکراس آن را تولید می کند و زمانی که غذا می خورید آن را در بدن آزاد می سازد.
انسولین کمک می کند قند موجود در جریان خون به سلول های سراسر بدن منتقل شود و در آنجا به عنوان انرژی مورد استفاده قرار می گیرد. اگر دیابت نوع دو داشته باشید، بدن شما نسبت به انسولین مقاوم می شود و دیگر از این هورمون به شکل موثر استفاده نمی کند.
همین مسئله، پانکراس را وادار می کند تا بیشتر کار کند و انسولین بیشتری تولید کند. با گذشت زمان، این عمل می تواند به سلول‌های پانکراس آسیب برساند و به تدریج ممکن است پانکراس شما دیگر قادر به تولید انسولین نباشد.
اگر بدن تان به مقدار کافی انسولین تولید نکند یا اگر از آن به شکل موثری استفاده نکند، گلوکز در جریان خون جمع می شود و باعث می شود بدن نیازمند انرژی باشد. پزشکان نمی دانند دقیقا چه چیزی باعث آغاز این سلسله رویداد‌ها می شود.
شاید این وضعیت به دلیل اختلال عملکرد سلول های پانکراس یا به دلیل اخلال در پیام رسانی سلولی به‌وجود بیاید. در برخی افراد، کبد، بیش از حد گلوکز تولید می کند. همچنین ممکن است دیابت نوع دو به دلیل استعداد ژنتیکی بروز کند.
همچنین، استعداد ژنتیکی در مورد چاقی نیز وجود دارد که چاقی هم می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع دو را افزایش دهد. پژوهش ها برای پی بردن به دلایل ابتلا به دیابت نوع دو همچنان ادامه دارد.
اين ديابت به دیابت بزرگسالان نيز معروف است؛ ۹۵ درصد از پرونده های دیابت بین بزرگسالان، مربوط به دیابت نوع دو هستند. این نوع از دیابت ابتدا به دیابت بزرگسالان شهرت داشت؛ اما رفته‌‌‌رفته و با بیشتر شدن کودکان چاق و نوجوانانی که اضافه وزن دارند، این بیماری در بین افراد این رده‌ی سنی نیز شیوع پیدا کرده است.
دیابت نوع دو همچنین به دیابت غیر وابسته به انسولین نیز مشهور بوده است. دیابت نوع دو معمولا خفیف تر از دیابت نوع یک است. با این حال نادیده گرفتن آن مسلما عواقب سختی در پی خواهد داشت. این عواقب معمولا در مویرگ هایی اتفاق می افتند که وظیفه رساندن خون به کلیه‌ها، اعصاب و چشم‌ها را دارند.
در بدن افرادی که دیابت نوع دو دارند، پانکراس معمولا مقداری انسولین تولید می کند. اما مشکل اینجا است که این مقدار از انسولین یا برای بدن کافی نیست، و یا سلول‌ها نسبت به آن مقاوم شده اند.
بدن ما چطور نسبت به انسولین مقاوم می شود؟
مقاومت به انسولین و یا عدم حساسیت نسبت به آن، در درجه اول در چربی، کبد و سلول های عضلانی اتفاق می افتد. افرادی که اضافه وزن آنها ۲۰ درصد بالاتر از حد طبیعی باشد، معمولا بیشتر به این نوع بیماری و عوارض دیابت دچار خواهند شد.
این افراد در مقابل انسولین مقاومت دارند و این باعث می شود پانکراس برای تولید انسولین بیشتر و بیشتر تلاش کند. اما با این حال باز هم میزان انسولین کافی برای کنترل قند خون وجود ندارد.
آیا دیابت نوع دو درمان دارد؟
دیابت نوع دو پیشرفت کننده است و بر همین اساس بیمار باید از داروهای مخصوص دیابت نیز استفاده کند. دانشمندان دریافته اند که با تزریق اسفنج های پلیمری به بافت بدن بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، رابطه میان چربی و بقیه قسمت های بدن از نو شروع می شود.در نتیجه از افزایش وزن جلوگیری می شود.
در پژوهش های جدیدی در مورد دیابت نوع دو، پژوهشگران دریافته‌اند که کاشت اسفنج های پلیمری در بافت بدن می تواند راهی جدید را در مورد این بیماری باز کند. پژوهشگران دانشگاه کارولینای جنوبی در کلمبیا دریافتند که موش های چاق مبتلا به دیابت نوع دو با رژیم غذایی با چربی بالا که در بافت بدن آنها از اسفنج های پلیمری کار گذاشته شده بود پس از سه هفته میزان افزایش وزن و قند خون کمتری نسبت به موش های مشابه بدون درمان داشتند.
بدون شک بهترین پیشنهاد برای افراد مبتلا به دیابت نوع دو ، کنترل وزن و عدم ابتلا به چاقی ، داشتن رژیم های غذایی مناسب و مهمتر از همه ورزش و تحرک مناسب است.