درمان اوتیسم برای هر شخص متفاوت است و نسبت به محیط و میزان گستردگی بیماری در کودکان و نوجوانان، روش درمان اوتیسم شاید متفاوت اعمال گردد. اما نکته ای که حایز اهمیت است، زمان درست و به موقع در مراجعه والدین و بعد از آن پی گیر بودن در امر درمان اوتیسم است.
این کار نیاز به صبوری و تحمل زیادی دارد. زیرا رفتار کودکان اوتیستیک، گاهی دور از انتظار والدین و اطرافیان به شدت تغییر می کند. پس با آگاهی نسبت به نشانه های بیماری اوتیسم به راههای درمان آن در زمان مناسب بپردازیم.
در بیان ساده اوتیسم؛ یک اختلال رفتاری عصبی است که خوشبختانه امروزه نسبت به گذشته مردم از آن اطلاع بیشتری دارند و این مسئله بسیار امید وارکننده است که با تشخیص زودهنگام آن بتوانیم به بسیاری از این افراد کمک کنیم تا زندگی طبیعی داشته باشند. در یک تعریف کلی باید بگوییم؛ کودکان اوتیسم مشکلات ارتباطی، کلامی دارند و رفتارهای تکراری و علایق خاص دارند.
اوتیسم را می توان یک بیماری با طیف گسترده معرفی کرد. این بیماری می تواند نشانه های فراوانی داشته باشد که توسط این نشانه ها اوتیسم را می توان از خفیف تا شدید درجه بندی کرد. اگرچه اوتیسم رامی توان توسط یک سری از رفتارها تشخیص داد ولی افراد اوتیستیک می توانند ترکیبی از این رفتارها را داشته باشند و الزاماً نباید رفتارهای اختلالی تعیین شده را به صورت یکجا از خود نشان بدهند.
ممکن است دو کودک که یک تشخیص برای آنها داده شده است، از نظر رفتاری با هم متفاوت دیده شوند، واز نظر مهارت ها نیز با هم تفاوت داشته باشند. ممکن است والدین کلمات متفاوتی را در رابطه با بیماری این کودکان بشنوند مانند شبه اوتیسم ، متمایل به اوتیسم ، طیف اوتیسم، اوتیسم با عملکرد بالا و پائین، با توانائی بالا و پائین.
والدین باید توجه داشته باشند که مهمتر از عنوان بیماری، پرداختن به درمان آن است. باید در نظر داشت که این کودکان با درمان مناسب و به موقع می توانند مطالب را بیاموزند؛ رفتارهای درست را از خود نشان داده و در آینده مانند افراد عادی زندگی کنند. اما به دست آوردن این اهداف، مستلزم درمان به موقع و درست، تحمل مشکلات و سختی های مربوط به این درمان است.
هر شخص اوتیستیک مانند بقیه افراد جامعه دارای شخصیت مختص به خود است و مانند تمامی افراد خصوصیات خاصی را دارا می باشد. بعضی از این کودکان ممکن است که از نظر گفتاری تأخیر کمی داشته و بتوانند با کمی کمک، ارتباط کلامی مناسبی را با دیگران بر قرار کنند ولی همین کودکان ممکن است از نظر ارتباطات اجتماعی رفتار مناسبی را از خود نشان ندهند.
گاهی این کودکان برای شروع صحبت و تبادل کلامی ممکن است مشکل داشته باشند. افراد اوتیستیک معمولا در مکالمات، یکطرفه رفتار می کنند، یعنی فقط در رابطه با چیزی که خود علاقه دارند صحبت می کنند و از صحبت های طرف دوم چیزی نمی فهمند.
خوشبختانه برخلاف گذشته که متخصصین این باور را داشتند که کودک اوتیسم درمان نمیشود، امروزه معتقدند که اوتیسم قابل درمان است. اگر بهموقع و قبل از 5 سالگی تشخیص داده شود، از بسیاری جهات میتوان مهارتهای ارتباطی و کلامی کودک را بهبود بخشید، تا بتواند در آینده از یک زندگی طبیعی برخوردار باشد.
راه درمان اوتیسم
- رفتار درمانی
- تغذیه درمانی
- فیزیوتراپی
- بازی درمانی
- گفتار درمانی
- ترکیب درمانی چند روش
برای درمان اوتیسم متخصصان از شیوه های درمانی متفاوتی همچون رفتاردرمانی، تغذیه درمانی، فیزیوتراپی، بازی درمانی و گفتار درمانی و یا ترکیبی از دو یا سه راه درمان در کنار هم استفاده می کنند.
همانطور که پیش از این گفتیم، راه درمان اوتیسم برای شخص اوتیستیک متفاوت با دیگری است. اما روش های درمانی آنها مشابه هم است. تشخیص اینکه از چه روش درمانی، در چه زمانی استفاده شود به عهده ی متخصصان و روان شناسان کودک و نوجوان است. اما دنبال کردن راههای درمان و پی گیری مراحل درمان، به والدین بستگی دارد.
از آنجایی که پرداختن به روش های درمانی بیماری اوتیسم، از بحث های تخصصی و پزشکی است،پیشنهاد می کنم اگر علاقمند به دانستن جزییات و چگونگی شیوه اجرایی آنها هستید، حتما با یک روانپزشک یا کاردرمان کودک، یا گفتار درمان کودک صحبت کنید و از او بخواهید تا شما را راهنمایی کند. اما در کلیت روش های درمان اوتیسم، روش های درمان مکمل از همه مهمتر است.
روش های درمانی مکمل
با وجود اینکه تشخیص زود هنگام و درمان زود هنگام اوتیسم بهترین روش در کمک به این کودکان و درمان آنهاست، برخی از والدین و محققین معتقدند که روشهای درمانی مکمل دیگری نیز وجود دارند که می توانند ارتباط کودک با دنیای اطراف و سایرین را بهبود بخشیده و رفتارهای آنها را بهتر کنند. از انواع این درمانها می توان به موسیقی درمانی، هنر و حیوان درمانی اشاره کرد که می توانند به صورت فردی با کودک کار شده و یا در مراکز مخصوص به صورت جمعی کار شوند. در تمامی این روشها افزایش قدرت ارتباط، بهبود روابط اجتماعی و افزایش اعتماد به نفس مشترک می باشد.
همچنین این روشها کمک می کنند تا کودک بتواند رابطه بی خطر و مفیدی را با درمانگر خود و سایرین برقرار کرده و با آنها مأنوس شود. موسیقی و هنر، به خصوص می توانند در رفع مشکلات حواس پنجگانه کودک مفید باشند زیرا توسط آنها قدرت درک، شنوائی و دیداری کودک تقویت می شوند.
حیوان درمانی معمولا شامل اسب سواری و شنا با دلفین ها می باشد. در این درمانها کودک توانائی هماهنگی عضلات و اندامها را می تواند بدست آورد، همچنین احساس دوست داشتن و اعتماد به نفس نیز از فوائد این نوع درمان است.
والدین و کودکان اوتیسم
برای همه ی والدین سخت و دشوار است که درک درست و متقابلی از رفتار کودکان و نوجوانان اوتیستیک خود داشته باشند. حق با آنهاست. اما با آگاهی از نشانه ها وعلائم بیماری و اینکه رفتار آنها یک اختلال در روابط اجتماعی است، و البته قابل درمان است، با کمی تلاش و صبوری می توانند یک زندگی عادی و شاد را به کودکان و نوجوانان خود هدیه نمایند.
برای آگاهی بیشتر درباره ی اوتیسم و رفتار درست با بیماران اوتیستیک با یک متخصص کودک، روانشناس و رفتار درمانگر صحبت کنید و همیشه این نکات را به خاطر بسپارید:
1-پذیرش واقعیت :
همه ما والدین دوست داریم فرزندان سالمی داشته باشیم ووقتی متوجه می شویم که کودک ما اوتیسم ویا هر بیماری دیگری دارد اول قدم پذیرش این واقعیت بجای انکار ان است .
خیلی از خانواده ها بعد از اطلاع از اوتیسم بودن کودک متاسفانه مساله را انکار می کنند و فرصت طلایی کمک به کودک در زیر 5 سال را از دست می دهند.
2-حمایت عاطفی :
اطلاع از اوتیسم بودن کودک از نظر روحی ضربه و فشاری عصبی به والدین وارد می کند و باعث به هم خوردن آرامش وانرژی آنها می شود، توصیه ما به پدر ومادراین است که از هم حمایت عاطفی بکنند و در نگهداری از فرزندشان با هم همکاری داشته باشند. هماهنگ بودن والدین با هم موجب آرامش هر دو خواهد بود.
3- آگاهی دیگران از شرایط کودک :
اطرافیان و دوستان خود را در جریان شرایط خاص فرزندتان قرار دهید و اجازه ندهید صحبتها و دخالتهای اشتباه آنها روند درمان فرزندتان را مختل کند.
4-کسب مهارت :
مراقبت از فرزند اوتیسم نیازبه کسب مهارتهایی دارد .لازم است شما بسیاری ازآموزشها را در منزل به کودک بدهید وبرای اینکار باید آنها را فرا بگیرید.
5-پشتکار در درمان :
روند بهبود ورشد کودک اوتیسم بسیار کند است پس نیاز به صبوری وپشتکار شما دارد .نباید زود خسته ودلسرد شوید و همیشه پیشرفتهای کوچک فرزندتان را هم ببینید و تشویق کنید.
6- مقایسه نکنید :
کودکان اوتیسم از نظر شدت اختلال طیف وسیعی دارند یک کودک ممکن است اوتیسم شدید داشته باشد ویکی خفیف ، پس علاوه بر این که فرزندتان را با بچه هایی با رشد طبیعی نباید مقایسه کنید بلکه با کودکان اوتیسم هم نباید مقایسه کنید.
7-مدارس عادی :
اگر فرزند شما اوتیسم خفیف دارد توصیه ما این است که در مدارس عادی درس بخواند این کار مهارتهای ارتباطی و کلامی او را رشد می دهد.
حرف آخر :
نگهداری از کودک اوتیسم انرژی و زمان زیادی از والدین می گیرد. پیشنهاد من به والدین دارای کودک اوتیسم این است که برای خود زمان استراحتی در نظر بگیرند ، زمانی کوتاه که فارغ از مراقبت کودک بتوانید استراحت کنید و با انرژی مضاعف به زندگی روزمره ادامه دهید.
موفق باشید.