برنامه های جاسوسی تبدیل به یکی از بزرگ ترین تهدیدها برای امنیت اطلاعات و عملکرد تلفن های همراه شده اند. این برنامه ها بدون اطلاع شما، به پیام ها، ایمیل ها، تاریخچه تماس ها و مکان شما دسترسی دارند و برخی از آن ها حتی می توانند تماس های تلفنی شما را ضبط کنند.
این برنامه های جاسوسی به راحتی بدون اجازه شما می توانند بر تلفن همراه شما نصب شوند، یا حتی ممکن است خودتان بدون اطلاع از عملکردهای آن ها، بر روی تلفن نصبشان کنید. بنابراین آموزش ردیابی برنامه های جاسوسی و نحوه حذف آن ها، برای تمام کاربران تلفن های همراه ضروری می باشد.
البته باید بگوییم که این نرم افزارها استفاده های مفید نیز دارند. برای مثال پدر و مادرهایی که نگران فرزندانشان هستند به راحتی می توانند از طریق این برنامه های جاسوسی و شنود و همچنین دستگاه های ردیاب GPS، اعمال آن ها را تحت کنترل داشته باشند، و یا مدیران شرکت ها بر فعالیت کارمندان خود در محل کار نظارت کنند.
در ادامه تغییرات ناگهانی تلفن همراه که می تواند نشانه وجود این برنامه ها باشد را بررسی خواهیم کرد.
نشانه های وجود برنامه های جاسوسی
خاموش و ری استارت شدن های ناگهانی
معمولا تلفن همراهتان باید تنها با دستور شما خاموش یا ری استارت شود. هرچند هنگامی که بدون خواست شما خاموش یا ری استارت شود، می تواند نشانه وجود برنامه های جاسوسی در آن باشد.
مانند برنامه های کامپیوتر، برنامه هایی که بر کنترل و اعمال سیستم شما تاثیر می گذارند، نیاز به ری استارت شدن دارند. در حالی که برنامه هایی که بر تلفن همراه نصب می کنید، چنین نیازی ندارند، و این میتواند نشانه خطر باشد.
تغییرات ناگهانی در عمر باتری دستگاه
از قدیم برنامه های جاسوسی به تمام کردن باتری تلفن مشهور بوده اند. اگر باتری تلفن شما زودتر از حد معمول تمام شود، شاید دلیل آن، عمر باتری دستگاه، یا استفاده زیاد در طولانی مدت نباشد.
اگر تغییری در کاربری شما از دستگاه صورت نگرفته و یا برنامه های بیشتری در حال اجرا نیستد، این امر می تواند به دلیل وجود برنامه های جاسوسی باشد.
صدای پیش زمینه در تماس ها
برخی از برنامه های جاسوسی امکان گوش کردن و ضبط کردن تماس های تلفنی شما را دارند، بنابراین در هنگام صحبت با تلفن همراه، امکان دارد صداهای عجیبی بشنوید. برای بررسی اینکه مشکل از شبکه است یا خیر، می توانید با تلفن دیگری تماس برقرار کنید.
اگر این صداها فقط از تلفن همراه شما به گوش می رسد، یا دائما در هر تماس این صداها را می شنوید، احتمال وجود برنامه جاسوسی روی تلفن شما زیاد است.
مصرف زیاد داده ها
برخی از برنامه های ردیابی، گزارشاتی از تلفن شما و یا به تلفن شما ارسال می کنند، و برای ارسال این گزارشات از داده های تلفن همراه شما استفاده می کنند. این برنامه ها معمولا هنگامی که از اینترنت استفاده می کنید، شما را به صفحاتی عجیب راهنمایی می کنند.
امروزه این برنامه ها حجم کمتری از داده های تلفن همراه را استفاده می کنند، به همین دلیل ردیابی آن ها از این طریق سخت شده است. اما اگر به اندازه کافی تیز بین باشید، متوجه تغییرات حجم داده ها خواهید شد.
علاوه بر برنامه های جاسوسی، برنامه های دیگری که در پیش زمینه تلفن اجرا و به روز رسانی می شوند نیز حجم بالایی از داده ها را مصرف می کنند.
پیام ها و نوتیفیکیشن های عجیب
بعضی از نرم افزارهای جاسوسی از پیام های متنی برای ارسال پیام شکل گیری دستورات در تلفن همراه شما استفاده می کنند. این پیام ها معمولا شامل علامت های عجیب و اعداد هستند، که می تواند نشانه ای قوی از وجود برنامه جاسوسی بر تلفن همراهتان باشد.
اگر برنامه های جاسوسی را بر تلفن همراهتان شناسایی کرده و یا به وجود آن ها شک دارید، محض اطمینان خاطر باید آن را فورا از تلفن خود حذف کنید. در ادامه راه هایی برای حذف برنامه های جاسوسی بیان می کنیم.
راه های حذف برنامه های جاسوسی
آن را حذف نصب کنید.
تنظیمات تلفن همراهتان را بررسی کرده و راهی برای حذف نصب برنامه بیابید. برخی برنامه ها پنهان هستند یا پیدا کردنشان بسیار سخت است. اگر شک دارید، از افراد حرفه ای کمک بگیرید.
سیستم عامل تلفن خود را به روز کنید.
به روز رسانی سیستم عامل تلفن همراهتان به آخرین نسخه موجود، باعث رهایی از دست برنامه های جاسوسی می شود. به این صورت منبع نرم افزار جاسوسی پاک، و یا اختیارات برنامه سلب می شود. البته قبل از انجام این کار باید از تمام اطلاعات مهم تان بک آپ تهیه کنید.
به تنظیمات کارخانه برگردید.
این کار بسیار کارآمد است. با این کار تنظیمات گوشی را به حالت اولیه باز می گردانید. در تمام سیستم عامل های تلفن همراه، این گزینه در تنظیمات دستگاه مشاهده می شود.
متاسفانه این عمل، علاوه بر برنامه جاسوسی، هر اطلاعات دیگری را از گوشی شما حذف می کند. پیش از انجام این کار، حتما برنامه های موردنیازتان را به خاطر سپرده و از تمام اطلاعاتتان بک آپ بگیرید.
فایل های آلوده را پاک کنید.
اگر فایل های آلوده را شناسایی کرده اید، می توانید آن ها را به راحتی حذف کنید. برای انجام این کار باید بسیار دقیق باشید، چرا که ممکن است فایل های اشتباهی را حذف کنید.
این برنامه ها معمولا مخفی هستند و پیدا کردنشان بسیار دشوار است. برنامه های جاسوسی را نمی توانید از میان برنامه های نصب شده پیدا کنید و مشخصا نام فایل نصبی آن ها “جاسوس” نیست.
اگر برای رهایی از برنامه های جاسوسی این روش را برگزیده اید، زمان بگذارید و با دقت فایل های آلوده را پیدا کنید. باید مطمئن شوید که فایل های درست را حذف می کنید.
جیل بریک (JailBreak) را حذف کنید (آیفون).
جیل بریک آیفون به کاربران اجازه می دهد تا برنامه های شخص سوم و اصلاحات آن را نصب کنند، و همچنین به سیستم فایل های آیفون دسترسی داشته باشند. در این صورت، احتمالا برخی از برنامه های شما توسط اپل آزمایش نشده اند و امنیت تلفن همراهتان کم می شود.
برای حذف جیل بریک نیاز به به روز رسانی سیستم عامل دارید، اما اگر پیش از آن فایل ها را با Cydia حذف نصب نکرده باشید، باقی می مانند. مانند دیگر تلفن های همراه، یادتان باشد که از اطلاعاتتان بک آپ تهیه کرده و سیستم عامل آیفون را از طریق iTunes به روز رسانی کنید. در صورت تمایل بعدا می توانید تلفن همراه خود را دوباره جیل بریک کنید.
نتیجه گیری
در نتیجه، کاربران می توانند با دقت در نصب و اختیارات برنامه ها، از برنامه های جاسوسی دوری کنند. همچنین می توانند با تنظیم پسورد برای تلفن همراه خود، از نصب این برنامه ها توسط دیگران جلوگیری کنند.
اگر تلفن همراه شما به برنامه های جاسوسی آلوده شده است، از طریق روش های بالا می توانید آن ها را ردیابی و حذف کنید. همچنین می توانید با استفاده از نرم افزارهایی مثل AntiSpy، برنامه های جاسوسی را ردیابی کرده و آن ها را حذف کنید.