دوران حاملگی 40 هفته طول می کشد که هفته ها به سه دسته سه ماهه تقسیم می شوند. سه ماه اول زمان بین بارورسازی تخمک توسط اسپرم و هفته دوازدم بارداری است. در این نوشته آموزشی قصد داریم تغذیه سه ماهه اول بارداری مادران و باید ها و نباید هایی که در این زمینه می بایست رعایت را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
سوالات متداول مادران در دوران حاملگی
بدن مادر در طول این دوازده هفته حاملگی متحمل تغییرات بسیاری می شود. سوال های مادران در این زمان شامل موارد زیر می شوند:
- چه بخوریم
- چه آزمایش هایی را انجام بدهیم
- چه میزان افزایش وزن ممکن است داشته باشیم
- چگونه از سلامت کودک اطمینان حاصل کنیم
درک نیاز های حاملگی در ماه های مختلف ان کمک می کند که تصمیمات درست بگیریم و برای تغییرات که پیش رویمان است آماده شویم.
تغییرات فیزیکی بدن در سه ماهه اول بارداری
در سه ماه اول دوران بارداری بدن مادر دچار تغییرات زیادی می شود. بدن هورمون های را ترشح می کند که تقریبا تمام اعضای بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. اولین نشانه حاملگی می تواند قاعده نشدن باشد. با گذشت ماه های اول حاملگی مادر ممکن است موارد زیر را احساس کند:
- خستگی
- سوء هاضمه
- استفراغ
- نوسانات خلقی
- حساس شدن سینه ها
- سوزش قلب
- افزایش وزن
- سردرد
- گرایش به غذاهای خاص
- تنفر از غذاهای خاص
- یبوست
در طول سه ماه اول دوران بارداری نیاز دارید که بیشتر استراحت کنید و غذای کمتری بخورید. بعضی از مادران ممکن است هیچ کدام از این علائم را احساس نکنند.
تغییرات جنین در سه ماهه اول بارداری
در سه ماه اول دوران بارداری جنین رشد سریعی دارد. در این دوران مغز، نخاع و اعضای داخلی بدن جنین شروع به شکل گیری می کنند.
دست ها و پاهای جنین در هفته های اولیه حاملگی شروع به شکیل شدن می کنند. اما انگشتان دست و پا در اواخر هفته هشتم شروع به شکل گیری می کنند. در انتهای سه ماه اول دوران بارداری اندام های جنسی جنین تشکیل شده اند. در این زمان جنین حدود 3 اینچ طول و یک اونس وزن دارد.
پزشک در این دوران چه مواردی را چک می کند؟
وقتی که فهمیدید که باردار هستید به پزشک مراجعه کنید تا به مراقبت از کودکتان به شما کمک کند.در سه ماه اول دوران بارداری مادران معمولا ماهی یک بار به پزشک مراجعه می کنند.
در اولین مراجعه به پزشک چکاب کامل سلامتی و تست کامل سلامت فیزیکی و لگن شما انجام میگیرد. ممکن است پزشکتان موارد زیر را هم انجام دهد:
- سونوگرافی برای اطمینان از حامله بودن
- انجام آزمایش پاپ اسمیر
- کنترل فشار خون
- چک کردن شما برای بیماری های جنسی مانند ایدز یا هپاتیت
- تخمین زدن زمان وضع حمل که حدودا 266 روز از زمان روز اول آخرین قاعدگی شما خواهد بود
- بررسی کم خونی
- بررسی میزان هورمون تیروئید
- چک کردن وزن شما
از پزشک خود سوال کنید که آیا تست ژنتیک برای حاملگی شما لازم است یا خیر. تست ژنتیک شانس ابتلای کودک شما به بیماری های ژنتیکی را بررسی می کند.
نکاتی درباره تغذیه سه ماهه اول بارداری
بسیار مهم است که مادران در این دوران آگاه باشند که چه کار هایی را انجام دهند و از چه کارهایی خودداری کنند. این امر برای سلامت خودشان و کودکشان بسیار مهم است.
باید های تغذیه ای در سه ماهه اول
این موارد کارهای شخصی است که مادران می توانند برای سلامتی خودشان و فرزندشان انجام دهند:
- از مکمل های ویتامین دوران بارداری استفاده کنید
- ورزش کنید
- با انجام تمرینات کگل لگن خود را ورزش بدهید
- رژیم غذایی سرشار از میوه، سبزیجات، پروتئین های کم چرب و فیبر داشته باشید
- آب زیاد بشونید
- به میزان کافی کالری دریافت کنید (حدود 300 کالری بیشتر از حد نرمال)
در نوشته ای جداگانه به طور تخصصی به بحث نوع تغذیه مادران در دوران بارداری پرداخته ایم که پیشنهاد می کنیم این نوشته را نیز بخوانید.
نباید های تغذیه ای در سه ماهه اول
این موارد در سه ماه اول دوران بارداری نباید انجام شوند:
- انجام ورزش های سنگین که ممکن است به شکم شما آسیب بزند
- مصرف الکل
- مصرف کافئین (بیشتر از یک لیوان قهوه یا چای در روز استفاده نکنید)
- سیگار کشیدن
- مصرف داروهای غیر قانونی
- خوردن ماهی هایی مانند کوسه، شمشیر ماهی، ماکارل، اسنپر سفید (این ماهی ها میزان زیادی جیوه دارند)
- جوانه های خام
- مدفوع گربه، که می تواند حاوی نوعی انگل به نام توکسوپلاسموز باشد
- شیر یا سایر لبنیات غیر پاستوریزه
- فست فود هایی مانند هات داگ
تغییرات در بدن مادر تنها مساله ی مادران در این ماه ها نیست. داشتن فرزند تمام زندگی شما را دستخوش تغییرات می کند. موارد بسیاری است که باید در سه ماه اول دوران بارداری به آن ها فکر کرد.
چه زمانی باید به دوستان و خانواده خود بگوییم که حامله هستیم؟
سه ماه اول دوران بارداری زمانی است که احتمال سقط جنین بالاتر از ماه های بعد آن است باری همین بهتر است تا سه ماه دوم بارداری صبر کنید تا اطمینان بیشتری حاصل شود.
اگر حاملگی پر خطر دارید چه مواردی را باید در نظر بگیرید؟
حاملگی پر خطر به این معناست که موراد بسیاری وجود دارد که سلامتی را در خطر می اندازد. عواملی که ممکن است حاملگی شما را در خطر بیاندازد شامل موارد زیر می شوند:
- سن پایین
- سن بالای 35 سال
- اضافه وزن
- کمبود وزن
- فشار خون بالا، دیابت، ایدز، سرطان و یا سایر بیماری های مربوط به دستگاه ایمنی بدن
- دو قلو یا چند قلو بودن فرزند
مادران که دارای حاملگی پر خطر هستند باید بیشتر به پزشک باشند یا تحت نظر پزشک متخصص باشند. اگر حاملگی پرخطر دارید به این معنا نیست که حتما دچار مشکل خواهید شد.
هزینه های بارداری
بسیاری از مادران ممکن است نگران هزینه های پزشکی دوران بارداری باشند. هزینه ایی که ممکن است در دوران بارداری برای شما وجود داشته باشد می تواند شمال موارد زیر شود:
- غذا
- مکمل های غذایی
- پزشک و مشاوره های پزشکی
- هزینه های زایمان