فضای ابری رایگان چیست ؟

واژه فضای ابری و فضای ابری رایگان برای همه ما آشناست. وقتی مشغول کار با یک نرم افزار پیام رسان هستیم، یا در مواقعی که می خواهیم از امکان ذخیره سازی فایل ها برای بایگانی استفاده کنیم، فضای ابری مفهوم مهم و تازه ای پیدا می کند. “فضای ذخیره سازی ابری” یا به اصطلاح عامیانه، “فضای ذخیره سازی آنلاین” در واقع یک عبارت کلی است که برای درک بهتر آن می توانیم پیشنهاد کنیم این مطلب را تا انتها بخوانید.

فضای ابری چه معنایی دارد؟

Cloud Storage «رایانش ابری» از ترکیب دو کلمه عمومی استفاده شده که در کنار هم یک واژه تخصصی از مفاهیم اینترنت است. ابر در اینجا یک استعاره ؛ یعنی تشبیه یک چیز به دیگری است. استعاره از شبکه یا شبکه ای وسیع مانند ابر! که کاربران اینترنت به درستی شناختی از آن ندارند. مانند ابر که ما نمی توانیم به طور مشخص بگوییم چه وضعیت (حجم، چگالی و..) را به خود اختصاص می دهد.

چون کاربران اینترنت نمی دانند درون فضای ابری چه خبر است؛ این اصطلاح را جایگزین ذخیره سازی کرده اند. به طور مثال؛ بعضی از شرکت ها با ارائه نرم افزارها و اپلیکشین هایی که بخشی از آن، به امکان ذخیره سازی در فضای ابری اشاره می کند، سعی در جلب توجه و نظر کاربران دارند.

در زمان استفاده از فضای ابری، نرم‌ افزارهای کاربردی و اطلاعات، روی سرورها ذخیره می‌ گردند و براساس تقاضا در اختیار کاربران قرار می‌ گیرد. جزئیات از دید کاربر مخفی می‌ مانند و کاربران نیازی به آشنایی یا کنترل در مورد فناوری زیرساخت ابری که از آن استفاده می‌ کنند ندارند.

Get started with Drive for free

رایانش ترجمه کلمه ” Computing” است که در بعضی متون به جای رایانش از محاسبات و پردازش استفاده شده‌ است. البته محاسبات و پردازش معادل کاملی از این کلمه نیست. زیرا بر اساس تعریف واژه‌ نامه‌های معتبر مانند آکسفورد، لانگمن این واژه به معنای استفاده از رایانه و عملیات رایانه‌ها یا اموری است که یک رایانه انجام می‌ دهد و محاسبه و پردازش تنها یکی از این امور است.

به‌ طور نمونه یک کامپیوتر همان‌ طور که برای اجرای فرامین به محاسبه و پردازش می‌ پردازد، به همین ترتیب مدارک و فایل‌ ها را در هارد دیسک یا صفحه سخت خود ذخیره می‌ کند، امکان ایجاد ارتباط میان افراد را فراهم می‌ آورد که این امور چیزی بیش از یک محاسبه و پردازش صرف است.

به علاوه در معنای علوم رایانه معادل‌ های دیگری برای کلمات «محاسبه» و «پردازش» وجود دارند، مانند” calculation” و” processing ”، که عدم تمایز این کلمات با یکدیگر می‌ تواند منشأ اشتباه در درک این مفاهیم شود.

رایانش ابری راهکارهایی برای ارائهٔ خدمات فناوری اطلاعات به شیوه‌های مشابه با صنایع همگانی (آب، برق، تلفن و …) پیشنهاد می‌ کند. این بدین معنی است که دسترسی به منابع فناوری اطلاعات در زمان تقاضا و بر اساس میزان تقاضای کاربر به گونه‌ ای انعطاف‌پذیر و قابل اندازه گیری، از راه اینترنت به کاربر تحویل داده می‌ شود.

همان‌ طور که کاربر تنها هزینه برق یا آب مصرفی خود را می‌ پردازد؛ در صورت استفاده از رایانش ابری نیز کاربر تنها هزینه خدمات رایانشی مورد استفاده خود (اگر هزینه از کاربر دریافت شود) را پرداخت خواهد کرد که در اصطلاح به این مدل محاسبه هزینه، pay as you go گفته می شود.

در غیر این صورت رایانش ابری یا همان فضای ابری رایگان به کاربران اختصاص داده می شود که در اکثر برنامه های پیام رسان داخلی و خارجی این مورد یکی از مزیت های استفاده از آنها به شمار می آید.

تاریخچه پیدایش فضای ابری رایگان

پیدایش مفاهیم اساسی فضای ابری به دهه ۱۹۶۰ بازمی‌ گردد. زمانی که جان مک‌ کارتی بیان کرد: « فضای ابری ممکن است روزی به عنوان یکی از صنایع همگانی سازماندهی شود».

سایت آمازون با مدرن‌ سازی مرکز داده خود نقش مهمی در گسترش فضای ابری ایفا کرد. آمازون از سال ۲۰۰۶ امکان دسترسی به سامانه خود از طریق وب سرویس‌ های آمازون را بر پایه رایانش همگانی ارائه کرد. در سال ۲۰۰۷، گوگل و آی بی ام به همراه چند دانشگاه پروژه‌ ای تحقیقاتی در مقیاسی بزرگ را در زمینه رایانش ابری آغاز نمودند.

در اواسط سال ۲۰۰۸ شرکت گارتنر متوجه وجود موقعیتی در رایانش ابری شد که برای شکل دهی ارتباط بین مصرف‌ کنندگان خدمات فناوری اطلاعات، بین آنهایی که این سرویس‌ ها را مصرف می‌ کنند و آن‌ها که این سرویس‌ها را می‌فروشند؛ به وجود می‌ آید. این سرآغاز وجود فضای ابری رایگان در جهان شد که اکنون به طور عمومی در اختیار کاربران قرار گرفته است.

فضای ابری رایگان

فضای ابری رایگان یک اصطلاح قرن بیست و یکم است. ایده اصلی آن همان طور که گفتیم به دهه 50 میلادی برمی گردد. عملکرد آن بیشتر به شیوه اشتراک گذاری و پردازش کامپیوترهای نسل قدیم است که در سیستم مادر خلاصه می شد.

بر اساس تعاریف متعددی که از فضای ابری و همین طور فضای ابری رایگان شده است، سرعت انتقال اطلاعات در بین سیستم ها در زمان پردازش و فضای در دسترسی به آنها، تعیین کننده اصلی در مفهوم فضای ابری است. به این معنی که فضای ابری مجموعه ای از کامپیوترهای متصل به هم است که به عنوان یک واحد مشخص فعالیت می کنند.

انواع فضاهای ابری چیست؟

فضاهای ابری را به طور کلی به دو دسته تقسیم می کنند.

• فضای ابری مستقر « deployment »
• فضای ابری سرویس ها

در تقسیم بندی فضای ابری مستقر 4 دسته وجود دارند. 1- فضای ابری خصوصی 2-فضای برای رایگان 3-فضای ابری هیبریدی 4-فضای ابری اجتماعی

پس فضای ابری رایگان در واقع بخشی از فضای ابری مستقر است که می توانید تعاریف هرکدام از فضاهای ابری را در این بخش بخوانید.

فضای ابری خصوصی: فضای ابری خصوصی طراحی شده تا در یک نهاد یا سازمان خاص مورد استفاده قرار گیرد. اما برخلاف این تعریف، فضای ابری باید کماکان خارج از سازمان باشد تا واقعا یک فضای ابری نامیده گردد. مدیریت این نوع فضای ابری می تواند از داخل سازمان صورت گیرد و یا می تواند به یک مرکز متخصص امر سپرده شود.

فضای ابری رایگان : فضاهای ابری رایگان (همگانی) در دسترس همه است. از لحاظ ساختاری تنها تفاوت این نوع فضای ابری با مدل قبلی در این است که تنها افراد معینی به فضای ابری خصوصی دسترسی دارند، اما فضای ابری عمومی در اختیار همه است. دراپ باکس یک مثال خوب در این رابطه محسوب می گردد.

فضای ابری هیبریدی: وقتی یک تامین کننده ی فضای ابری، ترکیبی از نوع خصوصی و همگانی آن را در اختیار کاربران قرار می دهد، به آن فضای ابری هیبریدی می گویند. این اتفاق زمانی می افتد که مثلا 2 فضای ابری جدا قرار است اطلاعاتی را با هم به اشتراک بگذارند، یا زمانی که یک شرکت رشد پیدا کرده و شروع به گسترش خدماتش و ارائه ی سرویس های بیشتر می کند.

فضاهای ابری اجتماعی: وقتی یک فضای ابری خصوصی در میان نهادها و سازمان های مختلفی به اشتراک گذاشته می شود، به آن فضای ابری اجتماعی می گویند. یا از نگاهی دیگر، فضای ابری اجتماعی، یک فضای ابری همگانی است که دراختیار بخش محدودی از سازمان ها و شرکت ها قرار می گیرد.

در بخش فضای ابری سرویس ها ما نیز سه دسته متفاوت داریم. 1-خدمات پایه ای 2-خدمات زمینه سازی 3-خدمات نرم افزاری که تعاریف و مفاهیم اصلی در بخش فضای ابری سرویس ها را می توان اینطور بیان کرد:

خدمات پایه ای (Infrastructure-as-a-Service : IaaS) : وقتی خدماتی که ارائه می شود شامل پردازش ابری، پهنای باند شبکه ای یا سیستم های همتراز باشد، به آن سرویس خدمات پایه ای می گویند. یکی از مثال های این مورد سرویس خدمات اینترنتی آمازون (Amazon’s web services) است.

خدمات زمینه سازی (Platform-as-a-Service : PaaS) : وقتی فضای ابری خدماتی را ارائه می کند تا کاربران بتوانند در آن به توسعه ی نرم افزار بپردازند، به آن سرویس خدمات زمینه سازی می گویند. این سرویس زمانی کاربرد دارد که کاربران بخواهند بدون نیاز به تهیه ی سخت افزار و نرم افزار مورد نیاز، به توسعه ی نرم افزاری خاص بپردازند. یک مثال از این مورد force.com است.

خدمات نرم افزاری (Software-as-a-Service : SaaS) : معمول ترین نوع خدمات در این دسته، استفاده از برنامه ها و نرم افزارهایی است که بر روی فضای ابری قرار دارند. پرطرفدار ترین خدمات نرم افزاری در این زمینه جیمیل، Basecamp و نت فلیکس هستند.

عملکرد فضای ابری رایگان چیست؟

این روزها می بینیم که نرم افزارهای موبایل اطلاعات خود را در فضای ابری ذخیره می کنند. این فضاها می تواند متعلق به خدماتی مانند dropbox باشد یا google drive. سرویس های پایه ای فضای ابری به نام های بزرگی همانند آمازون و یوتیوب اجازه خواهند داد تا اطلاعات مورد نیاز را هر چه سریع تر به دست کاربران برسانند. بدون فضای ابری، نصف نرم افزار هایی را که الان در اختیارمان است نداشتیم.

فضای ابری رایگان مفهوم ساده و در عین حال پیچیده ای است که اهمیت آن هر روز بیشتر می شود زیرا متخصصان و تولیدکنندگان نرم افزار متوجه این موضوع شده اند که کاربران نیازهای خود را در فضای ابری رایگان به خوبی ذخیره می کنند و از آن استفاده می کنند.

اما نکته ای که قابل اهمیت است این است که میزان ریسک و امنیت این فضاها چقدر است؟ به طور مثال، شما در زمانی که سیستم تان به هر دلیل خراب می شود، یا دسترسی به اطلاعات ندارید، با یک اعلام یا ایمیل به شرکت تولیدکننده از آنها درخواست می کنید تا اطلاعات شما را بازیابی کنند! خب، این اطلاعات از کجا بازیابی می شود؟ سطح دسترسی به آنها اینقدر آسان است؟ و آیا بقیه کاربران هم می توانند با یک عملیات هک ساده، اطلاعات شما را در اختیار بگیرند؟

این ها پرسش های اساسی در بحث امنیتی فضای ابری رایگان است. که البته هر روز در حال پیشرفت این تکنولوژی و ایجاد امنیت بیشتر در آن هستیم.