مراحل ساخت پیام رسان و اپلیکیشن های مسنجر به صورت خلاصه و مفید

این روز ها با توجه به تاکید وزارت ارتباطات و دیگر مراجع قانونی کشور، لزوم وجود یک اپلیکیشن پیام رسان داخلی در کشور بسیار حس می شود. به همین علت وام هایی نیز برای این امر در نظر گرفته شده است که بسیاری از برنامه نویسان و یا علاقه مندان به اپلیکیشن نویسی را به خود مجذوب ساخته است. طراحی و پیاده سازی یک اپلیکیشن پیام رسانی، چندان هم کار ساده ای نبوده و نیاز به داشتن دانش برنامه نویسی، پایگاه داده، رمزنگاری، شبکه و پروتکل های ارتباطی و همچنین دانش مختصری در رابطه با نحوه کار سرور ها و چگونگی برقراری ارتباط با آن ها دارد. با اینحال اگر مقداری در این موارد سر رشته داشته باشید، با صرف مقداری هزینه و وقت می توانید مهارت خود را در زمینه های یاد شده بالا برده و در نهایت مسنجر خود را طراحی و پیاده سازی کنید. در این مطلب قصد داریم در رابطه با نحوه ساخت یک اپلیکیشن مسنجر و مراحل ساخت پیام رسان صحبت کرده و به طور اجمالی به بررسی پیش نیازها و مراحلی که باید برای ساخت پیام رسان طی نمود بپردازیم تا از این طریق بتوانیم کمک مختصری به علاقه مندان در این زمینه، ارائه نماییم.

پیش نیاز های اصلی ساخت پیام رسان

همانطور که اشاره شد، ساخت پیام رسان نیاز به یک سری پیش نیاز های اولیه و دانش دارد که بدون وجود آن ها، تقریبا می توان گفت که پروژه شما با شکست مواجه خواهد شد. از آن جا که برای ساخت یک برنامه پیام رسانی نیاز به داشتن یک سرور ذخیره سازی برای ایجاد ارتباط بین کلاینت ها می باشد، حتما باید مقداری دانش در رابطه با نحوه راه اندازی و مدیریت سرورها داشته باشید. البته این بدان معنی نیست که شما باید حتما سیر تا پیاز چگونگی کار سرور ها را بدانید. اما داشتن آشنایی مختصر با آن ها جزو پیش نیازها محسوب می شود.

معماری اولیه مراحل ساخت پیام رسان

از طرف دیگر از آنجا که برنامه های پیام رسانی معمولا روی تلفن های همراه نصب و استفاده می شوند، پس ما در وحله اول باید در رابطه با برنامه نویسی اندروید و ios که دو مورد از عمومی ترین سیستم عامل های گوشی های هوشمند محسوب می شوند، مهارت داشته باشیم. البته مهارت در برنامه نویسی این دو سیستم عامل، هر چه بالاتر باشد، قطعا محصول ما از امکانات و زیبایی بیشتری برخوردار خواهد بود و در نتیجه مخاطبین بیشتری به خود جذب خواهد نمود.

آشنایی با انواع پایگاه های داده و کوئری نویسی نیز از جمله دیگر پیش نیازهایی است که باید برای پیش برد مراحل ساخت پیام رسان ، داشته باشید. به طور کلی دیتابیس، یکی از مهمترین قسمت های یک برنامه پیام رسانی محسوب می شود و بدون وجود آن عملا برنامه ما به عنوان یک مسنجر قابل قبول نخواهد بود. آشنایی با متد های ساخت جداول، SQL نویسی، کوئری نویسی و ایجاد ارتباط بین جداول در پایگاه داده، مهمترین دانش هایی هستند که قبل از شروع به ساخت برنامه پیام رسانی، باید به دست بیاورید.

یکی از اصلی ترین اصولی که معمولا در مراحل ساخت پیام رسان ها در کشور ما نادیده گرفته می شود و معمولا دلیل اصلی شکست و عدم استقبال این برنامه ها، توسط کاربران می شود، عدم استفاده از پروتکل های امن ارسال و دریافت داده و عدم وجود رمزنگاری در هنگام ارسال پیام ها می باشد. حقیقت ماجرا این است که امروزه همه افراد در شبکه های مجازی به دنبال داشتن بیشتری حریم خصوصی و امنیت هستند. اگر ما برنامه پیام رسانی طراحی کنیم که فاقد رمزنگاری مطمئن و قابل اعتمادی باشد، مطمئنا با استقبال فراوانی روبرو نخواهیم شد و حتی ممکن است در عرض چند ساعت کلیه اطلاعات ما هک شده و به طور کلی پروژه با شکست مواجه شود. پس دانش رمزنگاری و امنیت یکی از مراحل ساخت پیام رسان ها محسوب می گردد.

چگونگی ایجاد ارتباط، استفاده از کدام نوع پروتکل ارتباطی و اختصاص آی پی های مختلف و دانش های مرتبط با شبکه و اینترنت، از جمله دیگر پیش نیاز های مهم در رابطه با ساخت یک پیام رسان می باشد. در واقع ما به عنوان یک برنامه نویس که قصد داریم یک برنامه پیام رسان کارآمد طراحی کنیم، باید دانش فراوانی در رابطه با مباحث شبکه و اینترنت داشته باشیم و به خوبی ارتباطات از طریق اینترنت را درک نماییم.

البته برای ساخت یک پیام رسان، داشتن همه این دانش ها به تنهایی کار دشواری بوده و دقیقا به همین خاطر است که اکثر برنامه های پیام رسانی معروف مثل تلگرام و واتس اپ، دارای تیم های پشتیبانی قدرتمند و طراحان بسیاری می باشند. معمولا ساخت چنین برنامه هایی که به موفقیت برسند، به تنهایی صورت نپذیرفته و یک تیم برنامه نویسی و طراحی پشت آن ها وجود دارد.

از مراحل ساخت پیام رسان جمع آوری یک تیم کارآمد برای فراهم آوری همه پیش نیاز های گفته شده است.

مراحل ساخت پیام رسان

پس از اینکه پیش نیازهای اصلی ساخت یک پیام رسان را خودتان بدست آوردید یا تیمی تشکیل دادید که همه این پیش نیاز ها را فراهم آورده باشد، حال می توانید برای ساخت یک پیام رسان حرفه ای و کارآمد، اقدام نمایید. اولین مرحله از مراحل ساخت پیام رسان این است که در واقع و به طور کلی منظور شما از ساخت یک پیام رسان چیست؟ آیا قصد دارید تمامی کد های این پیام رسان را از اول بنویسید یا می خواهید از API های پیام رسان هایی که قبلا ساخته و موفق شده اند استفاده کنید؟ پس از این که این موضوع را مشخص نمودید، حال باید برنامه و اصلی ترین فاکتور های اجرای یک پروژه را که در تصویر زیر نشان داده شده است، مد نظر قرار دهید.

زمانبندی و فاکتور های مهم در اجرای پروژه ساخت پیام رسان

انتخاب پلتفرم

ابتدا باید پلتفرمی که قصد دارید برای آن پیام رسان ایجاد کنید را انتخاب نمایید. آیا برنامه شما روی اندروید اجرا می شود یا ios یا ویندوز؟ یا بر روی همه این پلتفرم ها قابل اجرا خواهد بود؟ انتخاب هسته اولیه و زیرساخت ها، استفاده از API، پایگاه داده، سرور های ذخیره سازی، پروتکل های پیام رسانی نظیر XMPP و سرویس های اعلان و غیره، همگی از مواردی هستند که باید در مراحل ساخت پیام رسان مد نظر قرار بگیرند.

طراحی یک برنامه پیام رسانی

طراحی رابط کاربری

رابط کاربری یا UI یک برنامه پیام رسانی باید سریع، کاربر پسند و ساده باشد. نحوه قرارگیری تصاویر، رنگ ها، صدا ها و اعلان ها و نوشته ها باید به گونه ای باشد که بیشترین ارتباط ممکن را با کاربر فراهم کند. دقت داشته باشید که حتی قرار دادن یک دکمه در جای اشتباه در اپلیکیشن می تواند منجر به عدم استقبال کاربران از برنامه ساخته شده توسط شما شود. برای این منظور می توانید از هزاران برنامه پیام رسانی که تاکنون توسط شرکت های مختلف ساخته شده است، الهام بگیرید و از آن ها کمک بگیرید. در ضمن نیز می توانید از شرکت هایی که منحصرا به ساخت UI مشغول هستند کمک گرفته و طرح خود را به آن ها سفارش دهید.

رابط کاربری در مراحل ساخت پیام رسان بسیار ضروری می باشد.

نحوه انتقال پیام

اگر به دنبال ساخت یک برنامه پیام رسانی هستید، حتما باید درباره دو نوع اصلی انتقال پیام در فضای اینترنت، اطلاعاتی داشته باشید. در حقیقت چگنونگی ارسال و دریافت پیام در برنامه پیام رسانی، جزو اصلی ترین مراحل ساخت پیام رسان محسوب می شود. در نوع اول انتقال پیام، پیام ها از طریق پروتکل HTTPS به یک سرور منتقل شده و در آن جا ذخیره می شوند. در حقیقت در نوع اول، سرور دسترسی به پیام ها خواهد داشت. اما در نوع دوم سرور فقط مراحل احراز هویت دو طرف ارتباط را بررسی کرده و در نهایت پیام ها به صورت کاملا رمزنگاری شده از کلاینت ارسال کننده به کلاینت دریافت کننده پیام ارسال می گردد.

پس از طی تمامی این مراحل ساخت پیام رسان ، می توان گفت که شما موفق به طراحی اولیه پیام رسان خود شده اید و حال باید آن را توسعه و بهبود ببخشید. البته که ساخت یک پیام رسان که بتواند خود را در حد محبوب ترین پیام رسان ها قرار دهد، کار آسانی نبوده و نیاز به صرف هزینه و وقت زیادی دارد. اما با اندکی تلاش مضاعف می توان به چنین برنامه ای دست پیدا کرده و از آن نهایت استفاده و بهره را برد.