اکثر ما عبارت وی پی ان (VPN) را هم ردیف با فیلتر شکن و ابزاری برای دور زدن فیلترینگ می دانیم، در حالی که این عبارت، معنای بزرگ تری را در بر گرفته و کاربردهای بیشتری را شامل می شود. در حقیقت می توان گفت که دور زدن فیلترینگ با استفاده از VPN یکی از سطحی ترین و ابتدایی ترین کاربردهای وی پی ان است و در حقیقت این ابزارها، کاربردهای بسیار بیشتری را دارند که گاهی استفاده از آن ها را الزامی می کند! ما در ادامه قصد داریم تا در رابطه با این ابزار کاربردی اطلاعاتی را به علاقه مندان ارائه کرده و انواع VPN ها و همچنین نحوه کار آن ها را مورد بررسی قرار دهیم.
VPN چیست؟
VPN مخفف عبارت Virtual Private Network بوده که به معنای شبکه خصوصی مجازی می باشد. اصلی ترین کاربردی که وی پی ان ها دارند، ایجاد یک فضای امن در یک بستر نا امن می باشد. به عبارت دیگر VPN ها برای این ساخته شده اند تا بتوان از آن ها برای ایجاد یک شبکه خصوصی و ایمن در یک شبکه عمومی و نا ایمن، استفاده کرد.
برای درک بهتر این موضوع، ما مثالی را برای شما خواهیم زد: فرض کنید شما صاحب یک شرکت بزرگ هستید که دارای دفاتر متعددی در مکان ها و مناطق مختلف می باشد. شما برای اتصال کامپیوترهای موجود در دفاتر مختلف به یکدیگر و ایجاد یک شبکه واحد، نیاز دارید تا همه این سیستم ها را از روش های گوناگون به یکدیگر متصل سازید که ممکن هزینه بسیار زیادی را متحمل شوید. از طرفی می توانید از شبکه اینترنت نیز برای اتصال سیستم ها به یکدیگر استفاده کنید که این کار هزینه بسیار کمتری دارد، اما امنیت آن بسیار پایین است و ممکن است اطلاعات حیاتی شما بر بستر شبکه اینترنت، مورد شنود واقع شود.
در چنین شرایطی VPN ها به کمک شما خواهند آمد و با استفاده از آن ها می توانید یک شبکه امن و ارزان قیمت را برای تعداد نامحدودی از سیستم های خود، ایجاد کنید. وی پی ان ها به شما کمک می کنند تا یک شبکه مجازی ایمن را در دل شبکه عمومی اینترنت ایجاد کنید و به این ترتیب علاوه بر این که میزان هزینه ها را کاهش می دهید، موفق می شوید تا میزان امنیت را نیز بالا ببرید.
اما سوالی که پس از ” VPN چیست ” ممکن است اکنون برای شما پیش آمده باشد، این است که امنیت وی پی ان ها چگونه تامین می شوند و این ابزار چگونه می توانند در دل یک شبکه عمومی و پر خطر، یک شبکه خصوصی و کم خطر راه اندازی کنند؟
امنیت وی پی ان ها چگونه تامین می شود؟
پاسخ این سوال نیز بسیار ساده است. اصلی ترین و مهمترین فاکتوری که در تامین امنیت VPN ها نقش اساسی دارد، فاکتور رمزنگاری است. وی پی ان ها از الگوریتم های رمزنگاری برای تامین امنیت خود استفاده می کنند و همین عامل سبب می شود تا حتی اگر داده های رد و بدل شده بر بستر VPN شنود شوند، باز هم امکان خواندن آن ها وجود نداشته باشد.
به این ترتیب هنگامی که کاربر به یک شبکه وی پی ان متصل می شود، بسته به نوع رمزنگاری بکار رفته در طراحی آن VPN ، تمامی داده های خروجی از سیستم او رمزنگاری شده و در طول شبکه به صورت رمز شده ارسال می گردد. گیرنده نیز با استفاده از کلید رمزگشایی، داده های دریافتی را خوانده و به این ترتیب یک ارتباط ایمن را فراهم می آورد.
علاوه بر رمزنگاری، متدهای دیگری نیز برای حفظ امنیت وی پی ان ها مورد استفاده قرار می گیرد که از جمله آن ها می توان به یافتن مسیرهای امن، اشاره کرد. همانطور که می دانید که یکی از مهمترین بخش های تکنولوژی شبکه، مسیریابی و روتینگ می باشد که عمدتا به صورت بهترین مسیر = کوتاهترین مسیر، مشخص می شوند.
هنگام استفاده از VPN ها، نوع این فاکتور به بهترین مسیر، امن ترین مسیر تغییر می کند و طراح شبکه VPN مسیرهای خاصی را برای ارسال داده انتخاب می کند که از امنیت بیشتری برخوردار باشد. استفاده از تونلینگ نیز یک روش دیگر برای تامین امنیت وی پی ان ها می باشد.
کاربرد VPN چیست؟
همانطور که دیدیم VPN ها یک تکنولوژی خاص و کاربردی هستند که کاربردهای فراوانی داشته و می توانند بسیار مفید باشند. ما در ادامه برخی از مهمترین کاربردهای VPN را فهرست کرده ایم که با یکدیگر مرور خواهیم کرد.
- ایجاد یک شبکه خصوصی بر بستر یک شبکه عمومی
- ایجاد یک شبکه ایمن و رمزنگاری شده برای تبادل داده
- مخفی کردن هویت و تغییر IP در هنگام اتصال به سایت ها و یا سرویس ها اینترنتی مختلف
- دور زدن فیلترینگ و رد شدن از محدودیت ها
- ایجاد امنیت بیشتر در هنگام اتصال به شبکه های عمومی مثل وای فای رایگان
- استفاده از سرویس های خاص یک کشور با وصل شدن به سرور وی پی ان آن کشور
- ایجاد یک شبکه خصوصی برای شرکت ها و سازمان هایی که دفاتر آن ها از یکدیگر فاصله دارد.
خطرات استفاده از VPN
به هر اندازه ای که استفاده از وی پی ان ها می تواند مفید و کاربردی باشد، می تواند در شرایطی خطر آفرین و ریسکی نیز باشد. شبکه ای که شما به صورت خصوصی راه اندازی می کنید و مربوط به شرکت خودتان است، ممکن است از امنیت بسیار خوبی برخوردار باشد، اما در مقابل ممکن است شامل محدودیت های خاصی نیز باشد.
علاوه بر این استفاده از وی پی ان های رایگان که در محیط اینترنت تعدادشان بسیار زیاد می باشد، می تواند خود عامل سرقت اطلاعات و به خطر افتادن امنیت شما شود. سرورهای وی پی ان های رایگان معمولا در اختیار افراد خاصی قرار می گیرد و این افراد با سو استفاده از اطلاعات کاربران، می توانند اقدام به سرقت اطلاعات شما کنند.
برای آگاهی از خطرات استفاده از وی پی ان ها و فیلتر شکن ها می توانید به لینک مشخص شده مراجعه کنید.
وی پی ان هایی که معمولا به عنوان فیلتر شکن از آن ها استفاده می شود، هیچکدام دارای شرکت ثبت شده و معتبری نیستند و معمولا برای تامین هزینه های خود، اطلاعات کاربران را در بازارهای سیاه، همچون دارک وب به فروش می رسانند و از این طریق می توانند برای استفاده کنندگان خود، خطرات بسیار زیادی را داشته باشند.
در هنگام استفاده از وی پی ان، باید نهایت دقت را داشته باشید و هیچگاه به حساب های کاربری حساس خود متصل نشوید. حدالامکان از وب سایت های دارای گواهی امنیتی یا HTTPS بازدید کنید و سعی کنید در هنگام استفاده از آن ها، هیچگاه اطلاعات کارت اعتباری و بانکی خود را در جایی وارد نکنید.